T : thargeliën - thersites

thargeliën

Het voornaamste feest door de Atheners ter eere van Apollo gevierd. Het had in den beginne voornamelijk betrekking op het rijpen der veldvruchten, maar later werd het meer een verzoenings- en reinigingsfeest. Een der dagen gedurende welke het gevierd werd, was bepaaldelijk voor de reiniging der stad bestemd. Men meende, dat op dien dag Apollo zou geboren zijn. Als zoenoffer werden hem dan - althans in oudere tijden - twee ter dood veroordeelde misdadigers geofferd, die, met vijgen omhangen, onder het spelen der fluiten de stad werden uitgevoerd en dan werden verbrand of van eene rots gestort. Toch schijnt het feest geen somber karakter gehad te hebben, maar integendeel trad de feestvreugde zeer op den voorgrond. Want het werd in betrekking gebracht tot de heuglijke gebeurtenis, waardoor Athene bevrijd werd van de schandelijke schatting, die het had moeten opbrengen aan koning Minos van Kreta; daarom werd ook Theseus, die aan die schatting een einde gemaakt had, bij dit feest herdacht. Evenals zijn schip eenmaal weggevaren was naar Kreta, en van daar verlossing had medegebracht, voerde nog ieder jaar een schip der Atheners tijdens de Thargeliën het heilige gezantschap naar Delos, om den god daar het zoenoffer te brengen, dat zij hem schuldig waren. -
Naar dit feest werd de Atheensche maand Thargelion (Mei - Juni) genoemd. Behalve te Athene werd het ook in de ionische koloniën, die met medewerking van de Atheners gesticht waren, gevierd.

thaumas

De zoon van Pontos en Gaia. Hij was getrouwd met de Okeanide Elektra en verwekte bij haar Iris, de snelle bodin der goden, en de Harpyiën, die eene personificatie zijn der stormwinden. Thaumas stelde de zee voor als eene wereld van de rijkste en heerlijkste wonderbaarlijke verschijningen. Evenals zijn vader Pontos is hij echter een begrip gebleven, dat in de voorstelling der Grieken nooit vleesch en bloed heeft aangenomen. -
Zijne dochter Iris wordt dikwijls naar haren vader Thaumantias genoemd.

theagenes

Een zoon van Herakles. De held had namelijk liefde opgevat voor de gade van Timosthenes, zijnen priester op het eiland Thasos. Hij nam diens gedaante aan en verwekte bij zijne vrouw eenen zoon, die zulk eene verbazende kracht bezat, dat hij reeds als knaap van negen jaren uit de school komende een bronzen godenbeeld, dat op de markt stond op zijnen schouder mede naar huis droeg. Later was hij telkens overwinnaar in al de nationale spelen. Men verhaalt zelfs, dat hij 1400 kransen won. Zijn roem werd zóó groot, dat men hem op vele plaatsen standbeelden oprichtte. Na zijnen dood geeselde een zijner vijanden iederen nacht het standbeeld, dat men hem op Thasos had opgericht, totdat dit eindelijk van zijn voetstuk viel en dengene, die zijne schennende hand er tegen uitstrekte, doodde. Daarop wierpen de Thasiërs het beeld in zee. Toen werd echter het land door onvruchtbaarheid geteisterd, die niet eerder ophield, vóórdat aan de uitspraak van het orakel te Delphoi voldaan was, hetwelk gelast had het door visschers uit zee opgehaalde beeld op zijne oude plaats te herstellen en aan Theagenes goddelijke eer te bewijzen. Ook buiten Thasos en zelfs bij niet-Grieken werd hij als een genezende daimon vereerd.

theano

(1) De gade van Metapontos, den koning van Ikarië. (Zie Aiolos.)
(2) De dochter van
Kisseus, de zuster van Hekabe en de gade van Amykos of van Antenor, eene priesteres van Pallas Athena te Troje. Haar gemaal ontnam haar het Palladion en bracht daardoor Troje ten val. Op denzelfden dag, waarop Hekabe Paris ter wereld bracht, baarde zij eenen zoon, Mimas genaamd, die later met Aeneas naar Italië trok.

thebe

Eene dochter van Zeus en de boiotische Nymph Iodame. Zij was gehuwd met Ogygos, den oudsten koning van Boiotië, en schonk hem eene dochter, met name Aulis. Deze behoorde tot de Praxidikai, bij wie de Boiotiërs gewoon waren te zweren. Zie Ogygos en Praxidikai.

theia (thea)

Eene dochter van Uranos en Gaia, derhalve eene der Titanen. Zij huwde met haren broeder Hyperion en uit deze verbintenis sproten de godheden des lichts: Helios, de personificatie der zon, Selene die van de maan en Eos die van den dageraad.

thelxiepeia (thelxiepea)

Eene der Seirenen. Zie aldaar.

thelxion

Een zoon van koning Apis van Sikyon, die met zijnen broeder Telchin zijnen vader tegenwerkte of doodde, toen deze zich van de heerschappij over den ganschen Peloponnesos wilde meester maken. Zie Apis en Telchin.

themis

Eene dochter van Uranos en Gaia, derhalve eene der Titanen. Zij was de eerste gemalin van Zeus en baarde hem de Horen en de Moiren. Zij is eene personificatie der eeuwige wereldorde en der gerechtigheid. Steeds eenswillend met Zeus, trachtte zij den strijd, die er tusschen dezen en Hera dikwijls ontstond, te beslechten, door Hera te vermanen om zich naar den wil van haren gemaal te voegen. Zij riep de vergaderingen der goden op den Olympos bijéén, en de volksvergaderingen, die bijeenkomen om de wetten te maken, welke de orde in den staat moeten handhaven, werden door haar belegd. En daar ook de orakels de eeuwige gerechtigheid, die de wil is van Zeus, verkondigden, zoo was zij ook eene voorspellende godin. Het delphische orakel behoorde eerst aan Gaia; vervolgens ging het over op Themis, totdat deze het afstond aan Apollo. (Zie Delphoi.) De dienst van Themis was over geheel Griekenland verspreid, en hoe hoog haar aanzien was, blijkt daaruit, dat men hare gewone verblijfplaats stelde in de onmiddelijke nabijheid van Zeus. -

logo van Themis International, een juridische firma

Zij werd gewoonlijk afgebeeld als eene schoone, jeugdige, krachtige godin, die zeer veel geleek op Pallas Athena. Hare beelden droegen helm en schild, eene weegschaal en eenen hoorn des overvloeds.

3 meter hoog hoofd van Themis, in de hal van Martin Luther King, Jr.
Federal Courthouse in Newark, New Jersey

themisto

De dochter van Hypseus, met wie Athamas huwde, nadat hij Ino verstooten had. (Zie Athamas.) Zij baarde hem vier zonen. Toen zij uit yverzucht een der kinderen van Ino wilde dooden, bracht zij bij vergissing een harer eigen kinderen om het leven en doodde daarop zich zelve.

theoklymenos (theoclymenus)

Een waarzegger uit Hyperesia in Argolis, een zoon van Polypheides. Wegens eenen moord, dien hij begaan had, moest hij uit zijn vaderland vluchten. Hij kwam tot Telemachos, toen deze Sparta bezocht, en werd door hem naar Ithaka medegenomen. Hij verkondigde aan Penelope, dat haar gemaal Odysseus op Ithaka was teruggekeerd, en aan de in diens huis brassende vrijers, dat het uur van hunnen ondergang nabij was, doch werd door deze bespot.

theonoë

(1) Eene der dochters van Thestor. (Zie aldaar.)
(2) Een andere naam voor
Eidothea, de dochter van Proteus. Zie Proteus.

theophane

De dochter van Bisaltes. Zij werd door Poseidon bemind en om haar aan de nasporingen van hare overige minnaars te onttrekken, veranderde hij haar in een schaap. Zelf de gedaante van eenen ram aangenomen hebbende, verwekte hij bij haar den Chrysomallos, den ram met de gouden vacht. Zie Phrixos.

thersandros (thersander)

Een der Epigonen, de zoon van Polyneikes en Argeia. Hij kreeg de heerschappij over Thebe. Later nam hij deel aan den tocht tegen Troje, doch hij werd door Telephos in Mysië gedood. Diomedes droeg zijn lijk uit het slaggewoel en begroef het op eervolle wijze. -
Volgens andere legenden evenwel behoorde hij tot degenen, die bij het einde der belegering van Troje zich in het houten paard verborgen. Hij werd als heros vereerd.

thersites

De leelijkste en boosaardigste van alle Grieken, die voor Troje gelegerd waren. Hij overlaadde, waar hij kon, de aanvoerders der volken met smaadwoorden. Door Odysseus werd hij eens op behoorlijke wijze ten aanschouwe van het verzamelde leger getuchtigd, omdat hij Agamemnon lasterde. Later werd hij door Achilleus gedood, toen hij aan het lijk van Penthesileia, de koningin der Amazonen, welke als bondgenoot van koning Priamos tegen de Grieken had gestreden en door de hand van Achilleus was gevallen, de oogen wilde uitsteken.