S : sabazios - sarpedonsabazios (sabazius)Een wezen uit den
klein-aziatischen of uit den thrakischen eeredienst door
de Grieken overgenomen, doch steeds door hen als eene
vreemde, van buitenaf ingevoerde godheid beschouwd. Later
smolt zijn dienst samen met dien van Dionysos,
zooals deze door de Orphici werd vereerd (Zie Dionysos.),
doch had tevens het woeste, orgiastische karakter van de
thrakische wijze van vereering van dezen god. Zijn wezen
valt dus samen met dat van Zagreus. Hij heet een zoon van Zeus en Persephone,
zijne opvoedster heet Nyssa of Nysa, de Titanen
scheuren hem in zeven stukken, maar zijn hart wordt door
Zeus aan Athena gebracht. - sabusEen zoon van Sancus, de nationale god der Sabijnen en tevens hun oudste koning. Men schreef hem ook toe, dat hij het eerst den wijnstok had geplant en daardoor den grond gelegd had tot de beschaving van zijn volk. sagaritisEene der Dryaden, die Attis verleidde om de trouw, welke hij aan Rheia Kybele beloofd had, te breken. Zij werd daarvoor met den dood gestraft, daar Rheia den boom omhieuw, waarin zij leefde. (Zie Dryaden.) Andere mythen noemen haar eene Nymph van de Phrygische rivier Sagaris of Sangarios, terwijl in sommige legenden Nana als degene genoemd wordt, die Attis tot ontrouw durfde verleiden. saïtisEen bijnaam van Pallas Athena, onder welken men haar vereerde op den berg Pontinos bij Lerna in Argolis. Hoogstwaarschijnlijk was deze dienst naar Griekenland overgebracht uit Saïs in Egypte, waar men de godin Neith vereerde, die door de Grieken van lateren tijd met hunne Pallas Athena werd gelijkgesteld. Zie Athena. salaciaEene personificatie der zilte
golven, die men aan Neptunus tot gemalin gaf. Volgens sommigen was
zij bij hem de moeder van Triton. (Zie Neptunus.) - salamisZie Kychreus. saliiTwee priestercolleges te Rome, ingesteld ter eere van Mars en van Quirinus. Zie Mars, en Quirinus. salmakis (salmacis)Salmacis en Hermaphroditos : van Marbuse (16e eeuw)De Nymph eener bron van denzelfden naam in Karië. Zij vatte eene hevige liefde op voor den schoonen Hermaphroditos, doch deze sloeg geen acht op haar smeeken. Toen hij zich nu eens in het water van hare bron baadde, omvatte zij hem en smeekte de goden, om, zoo hare liefde niet beantwoord konde worden, haar lichaam met dat van dengene, dien zij beminde, tot één lichaam te vereenigen. Haar smeeken werd verhoord en Hermaphroditos, vroeger een man, werd nu een tweeslachtig wezen. Zie Hermaphroditos. salmoneusDe zoon van Aiolos en Enarete, de broeder van Sisyphos, eerst gehuwd met Alkidike, die hem eene dochter, Tyro, baarde, en later met Sidero. Hij was koning over Elis en bouwde daar de stad Salmone. Hij was zoo hoogmoedig, dat hij voor Zeus wilde gehouden worden en vereerd evenals deze. Om het volk in den waan te brengen, dat hij werkelijk een god was, beproefde hij de bliksems van Zeus natebootsen. Hij liet brandende fakkels om zich heen van eene hoogte naar beneden werpen en trachtte een geluid voorttebrengen als dat van het geratel van den donder, door met zijnen zwaren strijdwagen over koperen bruggen te rijden of met lucht gevulde zakken, achter zijnen wagen gebonden, medetesleepen. Zelfs liet hij menschen vermoorden, om te kunnen voorwenden, dat hij ze met zijnen bliksem verpletterd had. Eindelijk trof Zeus, deze trotschheid moede, hem met zijnen bliksem en verwoestte de gansche stad Salmone. salusVolgens de oud-romeinsche
opvatting eene personificatie van de welvaart van den
staat en in lateren tijd van die van den keizer. (Salus
publica populi Romani, Salus Augusta.) Zij werd
voornamelijk aangeroepen bij het begin van het jaar, op
verjaardagen en bij andere dergelijke
herinneringsfeesten. Doch vooraf moest door de augures
uitgemaakt worden, of zulk een gebed der godin aangenaam
zou zijn. Dit noemde men augurium Salutis. Daar
hiermede echter zeer vele moeilijk te vervullen
plechtigheden verbonden waren, werd het dikwijls
verzuimd, tot keizer Augustus (30 vóór Chr. tot 14 na
Chr.) en na hem Claudius (41 - 54) dit gebruik weder in
het leven riepen. Van staatswege werd tot Salus alleen
gebeden voor het welzijn van den staat, behoudens enkele
uitzonderingen, zooals, toen Pompejus in 49 vóór Chr.
gedurende zijnen oorlog met Caesar te Napels zwaar ziek
werd, en er door gansch Italië gebeden tot Salus werden
uitgeschreven voor zijn behoud. - sancusZie Semo Sancus. sangarios (sangarius)Een zoon van Okeanos en Tethys, de god van de klein-aziatische rivier van dien naam. Hij was gehuwd met Metope. Volgens sommigen was het zijne dochter Nana, volgens anderen Sa(n)garitis, eene Nymph, die in zijne wateren woonde, welke Attis tot ontrouw aan Rheia Kybele had verleid. saönDe zoon van Hermes en Rhene. Hij verzamelde de inwoners van Samothrake in dorpen en steden, verdeelde hen in vijf stammen, die hij naar zijne zonen noemde en gaf hun wetten. saotesD. i. "de redder", een bijnaam van Zeus in Thespiai in Boiotië. Daar verwoestte een monsterachtig groote draak het land en een orakel beval aan het ondier jaarlijks eenen knaap te offeren. Toen nu door het lot een knaap, Kleostratos genaamd, werd aangewezen, om den draak te worden toegeworpen, liet zijn vriend Menestratos hem een pantser maken met weêrhaken en scherpe pinnen voorzien. Weliswaar verslond de draak den knaap en doodde hem aldus, doch het monster zelf stierf ook aan de wonden hem door het pantser toegebracht. Men meende deze redding aan Zeus verschuldigd te zijn en richtte hem daarom een beeld op onder den naam van Saotes. sardos (sardus)Een zoon van Makeris, die ééne zelfde persoon schijnt te zijn met Herakles. Hij voerde uit Lybië, waar hij te huis behoorde, eene kolonie naar het eiland Ichnusa, dat hij bevolkte, zonder daarom de oorspronkelijke bewoners te verdrijven. De Lybiërs zonden later een koperen beeld van Sardos als wijgeschenk naar den tempel van Delphoi en het eiland werd naar hem Sardo (thans Sardinië) genoemd. saronEen koning van Troizen. Hij was een groot liefhebber van de jacht en bouwde eenen tempel voor Artemis. Bij het vervolgen van een hert viel hij in de golf, die naar hem de saronische genoemd werd. Men begroef hem in het heilige bosch van Artemis. sarpedon(1) De zoon van Zeus en Europa.
Nadat zijn broeder Minos zich van de alleenheerschappij over
Kreta had meester gemaakt, geraakte hij met dezen in
twist over eenen schoonen knaap, tengevolge waarvan hij
Kreta moest verlaten. Hij begaf zich naar den
klein-aziatischen koning Kilix, dien hij tegen de Lykiërs bijstond.
Zelf werd hij koning over Lydië en Zeus stond hem de
gunst toe om drie menschenleeftijden te doorleven.
|