M : minos - mnestheusminosHoewel waarschijnlijk oorspronkelijk onder dezen
naam slechts één persoon bedoeld werd, heeft men later
twee koningen onderscheiden, die den naam van Minos droegen. De eerste,
een zoon van Zeus en Europa,
de broeder van Rhadamantys en Sarpedon,
regeerde in overouden tijd op het eiland Kreta, eerst gezamenlijk met
zijne broeders, later alleen. De mythe noemt hem als den oudsten griekschen
wetgever, wiens wijsheid en wetgeving zoo beroemd werden, dat het volksverhaal
die alleen aan den vertrouwden omgang met den hoogsten god kon toeschrijven.
Volgens dit verhaal verkeerde hij negen jaren lang met zijnen goddelijken
vader, dien hij telkenmale in eene heilige grot bezocht, en van wien
hij de heilzame voorschriften ontving, waardoor hij zijn volk gelukkig
maakte, en die in lateren tijd heetten als voorbeeld gediend te hebben
aan Lykurgos, die de spartaansche staatsregeling tot stand bracht. Inderdaad
kwam de spartaansche staatsinrichting in zeer vele opzichten met die
van Kreta overeen. - De troon in het paleis van Knossos - Minos´ troon?Die tweede Minos was een krijgshaftig vorst. Hij zuiverde de zee van zeeroovers, strekte zijne heerschappij over de naburige eilanden en kustlanden uit, en onderwierp zelfs het landschap Attika eenen tijd lang aan zijn gebied. Ondertusschen werd de troon van Kreta aanvankelijk aan Minos betwist, en daarom bood hij het volk aan zijne rechten door een wonder te bewijzen, overtuigd, dat hij een lieveling der goden was, en zij elken zijner wenschen zouden vervullen. Daarop bad hij Poseidon hem eenen stier te schenken, opdat hij den god door dien te slachten een waardig offer zou bereiden; en inderdaad liet de god eenen heerlijken stier uit de golven der zee oprijzen. De Kretensers, hierover verbaasd, schonken aan Minos de kroon. Na het verkrijgen van zijnen wensch vergat deze echter zijne belofte, en in plaats van den schoonen stier uit dankbaarheid aan Poseidon te offeren, voegde hij dien bij zijne kudde, ten einde die alzoo te veredelen. Deze ondankbaarheid had voor hem noodlottige gevolgen. Minos was gehuwd met Pasiphaë, eene dochter van Helios en Perseïs, en had bij haar onderscheidene kinderen, namelijk vier zonen Androgeos, Deukalion, Katreus en Glaukos, en vier dochters, Akalle, Xenodike, Ariadne en Phaidra. Poseidon strafte nu de trouweloosheid van Minos door zijne gade met eene onnatuurlijke liefde voor den schoonen stier te vervullen. Daarbij werd hij geholpen door Aphrodite, die het geheele geslacht van Helios (waartoe Pasiphaë behoorde) eenen onverzoenlijken haat toedroeg, omdat deze eenmaal met zijn alziend oog de gunsten, die zij aan Ares bewees, gezien en aan haren gemaal Hephaistos verraden had. Door den grooten kunstenaar Daidalos geholpen, die naar het hof van koning Minos gevlucht was, kon Pasiphaë aan hare onnatuurlijke drift voldoen, en schonk zij naderhand het leven aan een monster, den Minotaurus. Niet tevreden met zijne wraak, maakte Poseidon den stier razend, zoodat deze alles vernielende en verwoestende door het eiland holde, totdat hij eindelijk door Herakles gevangen en uit het land gevoerd werd. (Zie Herakles.) De door Pasiphaë ter wereld gebrachte Minotaurus was een afschuwelijk monster, een menschelijk lichaam met eenen stierenkop. Op bevel van Minos moest nu de kunstenaar Daidalos het beroemde kretische Labyrinth bouwen, een groot gebouw met tallooze kronkelpaden en gangen, waarvan niemand, die er in opgesloten was, den uitgang vinden kon; in dezen beruchten doolhof werd de Minotaurus opgesloten. Het monster voedde zich alleen door levende menschen
te verslinden. Kreta zelf was eerst gedwongen die offers te leveren,
totdat het door eenen gelukkig gevoerden oorlog met Attika daarvan bevrijd
werd. De koning van Athene, Aigeus, had
namelijk Androgeos, den oudsten zoon van koning Minos, op verraderlijke
wijze laten vermoorden. (Zie Aigeus en Androgeos.) Minos viel daarop
in Attika, en veroverde het met Aigeus verbondene Megara, waarbij hij
door de dochter van den koning dier stad, Skylla,
geholpen werd, die haren vader Nisos zijn
gouden haar afsneed en hem daardoor van het leven beroofde. (Zie Nisos.)
Vervolgens trok Minos naar Athene zelf, en ondersteund door den hongersnood
en de pest, waarmede Zeus de ongelukkige stad teisterde, nam hij haar
na eene langdurige belegering in en legde den bewoners de smadelijke
schatting op van zeven jongelingen en zeven jonge dochters, die zij
òf jaarlijks, òf volgens andere legenden, om de negen
of zeven jaren, aan den overwinnaar moesten leveren, om tot spijze voor
den Minotaurus te strekken. Hoe eindelijk Theseus
zelf, de dappere zoon van Aigeus, zich onder deze jongelingen schaarde,
naar Kreta overstak, met hulp van Ariadne en haren draad den Minotaurus
doodde, den uitweg uit den doolhof vond en zijn vaderland alzoo van
de schandelijke schatting bevrijdde, zie daarover Ariadne en Theseus.
- Illustratie van Virgil Solis in Metamorphosen van Ovidius (Frankfurt 1569)en bij den koning Kokalos
eene vriendelijke opname gevonden had, vervolgde Minos hem aldaar en
eischte aan het hoofd eener vloot zijne uitlevering. Kokalos lokte hem
echter onder den schijn van vriendschap bij zich in de stad, doch deed
hem op verraderlijke wijze in een al te warm gemaakt bad omkomen. (Zie
Daidalos.) - minotauros (minotaurus)Zie het vorig artikel. Dit monster werd steeds afgebeeld onder menschelijke gedaante maar met eenen stierekop. Sommigen hebben in dit monster, dat in het Labyrinth, eene plaats met tallooze dwaalwegen, zijne woonplaats had, een beeld gezien van den sterrenhemel, wiens wegen ook moeilijk zijn natespeuren. Zelfs op den eeredienst der Romeinen heeft de sage van den Minotaurus invloed gehad. Het beeld daarvan stond langen tijd als veldteeken aan het hoofd hunner troepenafdeelingen. mintheOok wel Menthe genaamd, eene Nymph, die door Hades werd bemind, maar door zijne gade uit jaloezie in eene kruizemuntplant veranderd. minyadesDe Minyaden, de dochters van Minyas, Leukippe, Arsippe en Alkathoë. (Zie Alkathoë.) minyasEen koning van Orchomenos in Boiotië, een kleinzoon van Poseidon. Naar hem noemde zich het volk der Minyërs. In rijkdom overtrof hij alle andere menschen, en hij was ook de eerste, die zich eene schatkamer liet bouwen, waarvan men beweert nog ten huidigen dage de overblijfselen te kunnen aanwijzen. Omtrent zijne dochters, de Minyades, zie Alkathoë. minyërsEen bijnaam aan de Argonauten gegeven, omdat zij meest allen tot dezen stam der Grieken behoorden en omdat van dien stam het geheele plan tot de onderneming was uitgegaan. misenus(1) Een der makkers van Odysseus.
misericordiaEene godin van het medelijden, geheel overeenkomende met de Grieksche godheid Eleos. Men gaf haar te Rome ook wel den naam van Clementia, d.i. "de goedertierenheid." mnemeEene der drie Muzen, wier dienst door de Aloïden in Boiotië werd ingevoerd. Zij was eene godin der herinnering en evenals hare zusters Aoide en Melete eene dochter van Zeus. Zeer dikwijls werd zij geïdentificeerd met Mnemosyne. mnemonidesEen bijnaam der Muzen. mnemosyneDe moeder der Muzen,
die zij door hare verbintenis met Zeus
heeft ter wereld gebracht. Volgens sommigen is zij eene Titanide
en dus eene dochter van Kronos en Rheia,
volgens anderen daarentegen eene dochter van Zeus zelven. - mnestheusEen der makkers van Aeneas, de stamvader van het Romeinsche geslacht der Memmii. Bij den wedstrijd, dien Aeneas op Sicilië houden liet, voerde hij het bevel over een schip, dat een walvisch (pristis) als teeken droeg.
|