K : koios - kreios

koios (coeus)

Een der zes mannelijke Titanen. (Zie Titanen.) Hij huwde met zijne zuster Phoibe en uit hunne verbintenis sproten Leto, de personificatie van den duisteren nacht, en Asteria, de personificatie van den door sterren verlichten nacht.

kokalos (cocalus)

Een koning op Sicilië, bij wien Daidalos gastvrije opname vond, toen hij voor koning Minos van Kreta moest vluchten. Toen Kokalos evenwel geneigdheid toonde om Daidalos uitteleveren, wist deze de dochter des konings overtehalen de badkamer van haren vader te zeer te verwarmen, waardoor deze stikte. Uit dankbaarheid hiervoor gaf Daidalos haar allerlei kunstige werken ten geschenke. -
Eene andere overlevering meldt, dat Kokalos zijnen beschermeling trouw bleef en zelfs Minos tot zich lokte, dien hij dan in zijn bad zou hebben doen omkomen. Tot loon hiervoor zou Daidalos zijn rijk met vele prachtige gebouwen hebben versierd. - Zie Daidalos.

kokytos (cocytus)

Een troebele, sombere stroom in de onderwereld. Nu eens heet hij een arm van de Styx, dan weder vereenigt hij zich daarmede, na negen malen de gansche onderwereld te hebben omstroomd; soms wordt vermeld, dat hij zich, met den Pyriphlegeton vereenigd, in den Acheron stort, soms daarentegen, dat de Acheron in den Kokytos uitloopt. -
Ook de Kokytos wordt meermalen genoemd als de rivier, over welke Charon met zijn bootje de schimmen naar het doodenrijk brengt. -
De naam Kokytos wordt dikwijls gebruikt, om eene rivier der onderwereld in het algemeen aanteduiden.

kolophonia (colophonia)

Eene der dochters van den Atheenschen koning Erechtheus. Toen deze in eenen oorlog met de inwoners van Eleusis was gewikkeld en zeer in het nauw werd gebracht, beval het door hem om raad gevraagde orakel hem eene zijner dochters te offeren. Het lot wees daartoe Kolophonia aan. Volgens eene andere mythe gaven zich al de dochters des konings vrijwillig voor hare vaderstad ten offer.

komaitho (comaetho)

(1) De dochter van Pterelaos. (Zie aldaar.) Uit liefde voor Amphitryon sneed zij haren vader het gouden haar af, waaraan het behoud van zijn leven hing. Zij werd echter op last van Amphitryon gedood. Zie Amphitryon.
(2) Eene priesteres van Artemis te Patrae in Achaia van buitengewone schoonheid. Zij won de liefde van Melanippos, eenen jongeling, haar in elk opzicht waardig. Daar nu de priesteressen van Artemis niet levenslang ongehuwd behoefden te blijven, maar alleen zoolang zij de godin dienden, dong hij naar hare hand, doch noch zijne ouders, noch die van Komaitho wilden tot hun huwelijk de toestemming geven. Toen verbond zich het minnend paar tegen hunnen wil en koos den tempel der godin tot de plaats van hun samenzijn. Artemis werd hevig vertoornd over deze schennis aan haar heiligdom gepleegd. Komaitho en Melanippos werden met eenen plotselingen dood gestraft, en de godin bracht jammer en ellende over het land door onvruchtbaarheid en ziekten. Het Delphische orakel, om raad gevraagd, openbaarde de oorzaak van den toorn der godin en beval, dat men haar jaarlijks het meisje en den jongeling, die men voor het schoonste hield, offeren zou. Daar de godin niet met den dood der schuldigen tevreden was, maar nog meer offers verlangde, werd de rivier, die door haren tempel stroomde Ameilichos, d. i. "de onverzoenlijke" genoemd.

kometes (cometes)

De verleider der gade van Diomedes. Zie aldaar.

kopreus (copreus)

Deze diende Eurystheus, tot wien hij wegens het dooden van Iphitos uit Elis gevlucht was, als heraut, om zijne bevelen aan Herakles, in wiens tegenwoordigheid Eurystheus zich niet durfde wagen, overtebrengen. Zijn roem als held was niet zeergroot, want Homeros noemt zijnen zoon Periphetes "den beteren zoon eens slechteren vaders."

kora (cora)

D. i. "het meisje", "de dochter", de naam, dien Persephone gewoonlijk droeg in Attika, vooral in de Eleusinische mysteriën. Zie Eleusinia en Persephone.

koresos (coresus)

Een priester van Dionysos in Kalydon, die zich opofferde voor de schoone Kallirrhoë, hoewel zij zijne liefde versmaadde. Zie Kallirrhoë.

koroibos (coroebus)

(1) Een zoon van koning Mygdon uit Phrygië, wien Priamos in zijne jeugd tegen de Amazonen hielp. Ter vergelding daarvoor zond Mygdon zijnen zoon Koroibos aan de Trojanen tot hulp, toen de Grieken tegen Troje optrokken. Deze vatte liefde op voor de dochter van koning Priamos, Kassandra, en viel, toen hij haar wilde verdedigen, niettegenstaande zijne buitengewone dapperheid (die spreekwoordelijk werd) door de hand van Neoptolemos. Hij was onder degenen, die den laatsten strijd waagden en volgde Aeneas, toen deze, terwijl Troje reeds brandde, de weinige nog overgebleven strijders verzamelde, niettegenstaande Kassandra hem voorspeld had, dat hij daarbij zou omkomen.
(2) Een heros uit Megara. Toen Psamathe, de dochter van koning Krotopos van Argos een kind, dat zij aan Apollo gebaard had, te vondeling legde, zond de god een vreeselijk monster, Poina, in het land, dat de kinderen roofde en verslond. Koroibos doodde dit, doch moest daarvoor boete doen in Delphoi en kreeg van het orakel bevel eenen tempel te stichten om den god te verzoenen.

koronides (coronides)

De dochters van Orion: Metioche en Menippe, die beide in hooge gunst stonden bij Athena, beide ervaren in kunst en wetenschap, beide van zeldzame schoonheid. Toen haar vader door Artemis gedood was, kwam er eene pestziekte over het land. Het om raad gevraagde orakel beval twee jonkvrouwen aan de onderaardsche goden te offeren. Toen boden zich Metioche en Menippe vrijwillig aan, om voor haar vaderland te sterven, doch Hades en zijne gade veranderden haar in twee kometen. De dankbare onderdanen van haren vader bouwden haar onder den naam van Koronides eenen tempel.

koronis (coronis)

Eene dochter van Koroneus, een koning in Phokis, die terwijl zij aan het strand der zee wandelde, door Poseidon werd gezien en vervolgd. Zij smeekte Athena om hulp; deze veranderde haar in eene kraai en maakte die tot haren lievelingsvogel. Toen zij echter aan de godin verried, dat de dochters van Kekrops de mand, waarin de jonge Erichthonios (Zie aldaar.) lag, geopend hadden, strafte zij deze wel, maar de dienst door Koronis bewezen, was haar zóó onaangenaam, dat zij de kraai verstiet en in hare plaats den uil tot lievelingsvogel nam.
(2) De dochter van den Thessalischen koning Phlegyas, bij Apollo de moeder van Asklepios. Zie Asklepios en Ischys.

Hendrik Goltzius, Apollo en Coronis, ets, ± 1590

korybantes (corybantes)

Priesters van Rheia Kybele, die onder woest geschreeuw, met krijgsdansen en het tegen elkander slaan en stooten van schilden en zwaarden hunne feesten ter eere der godin vierden. Zij schijnen evenals de Kureten, de Idaiische Daktylen en de samothrakische Kabeiren oorspronkelijk zelf goddelijke wezens geweest te zijn, evenals de boomen, uit de aarde zelve ontsproten. Men dacht zich hen als de eerste aller schepselen en tevens als de eerste vereerders en priesters van Rheia Kybele. In Lydië noemde men als hun hoofd en voorganger, als den eersten der Korybanten Korybas, die in wezen identisch schijnt te zijn met Attis. De Korybanten en hun dans schijnen eene voorstelling te zijn van den zich in het gebergte weerkaatsenden donder. - Zie Attis en Rheia.

korynetes (corynetes)

D. i. "de knodsdrager", een bijnaam van Periphetes, een´ beruchten roover, die door Theseus werd gedood. Zie Periphetes en Theseus.

korythos (corythus)

(1) Een zoon van Paris bij zijne eerste gade, de nymph Oinone. Zijne moeder zond hem tot Helena, om de ijverzucht van Paris optewekken, doch toen deze eenen schoonen jongeling bij Helena aantrof, verstiet hij haar niet, maar doodde zonder het te weten zijn eigen zoon.
(2) Een italische heros. De Pleiade Elektra was door Zeus met geweld naar den hemel ontvoerd. Daar nam zij hare toevlucht tot het Palladion, dat Athena pas had voltooid. De godin werd toornig, omdat eene onteerde haar heilig beeld had aangeraakt en wierp het met Elektra zelve uit den hemel. Het beeld kwam in Troje neder; de val van Elektra werd door Zeus voor haar onschadelijk gemaakt. In Italië bereikte zij de aarde. Daar huwde koning Korythos met haar. Zij baarde Zeus eenen zoon, Dardanos genaamd, en haren gade eenen tweeden zoon, met name Iasios. Korythos stichtte eene stad, die hij naar zijnen naam noemde. Later werd zij Cortona geheeten. Hij werd begraven onder eenen berg, die eveneens zijnen naam droeg.

kottos (cottus)

Een der honderdarmige reuzen. (Hekatoncheiren, Centimani.)

kotys (cotys)

Eene thrakische godin, wier dienst waarschijnlijk uit Phrygië afkomstig was. De gebruiken daarbij hadden veel overeenkomst met die, welke bij den dienst van Rheia Kybele in zwang waren. Zij kenmerkten zich door luidruchtigheid, later door grove buitensporigheden.

kragaleus (cragaleus)

Een zoon van Dryops, den stamvader der Dryopes. Toen hij eens zijne kudden weidde, kwamen Apollo, Artemis en Herakles tot hem, opdat hij, die als een rechtvaardig man bekend stond, zou beslissen, wie van hen recht had op de stad Ambrakia. Toen Kragaleus ten voordeele van Herakles besliste, veranderde Apollo hem in zijnen toorn in eene rots. Desniettegenstaande werd hij evenals zijn vader met offers geëerd.

kranaia (cranaea)

Een bijnaam van Athena te Elatea in Phokis. Ongeveer 20 stadiën (nog niet 3/4 uur gaans) van de stad lag op den top van dien heuvel een tempel der godin met vele bijgebouwen. De opperste priester in dien tempel was altijd een knaap. Hij moest de godin vijf jaren dienen en werd altijd in zulk eenen leeftijd gekozen, dat hij nog niet tot jongeling opgegroeid was, als zijn diensttijd ten einde liep.

kranaos (cranaus)

Een voornaam Athener, die volgens sommige legenden na den dood van Kekrops met de regeering werd bekleed. Hij had drie dochters Kranaë, Kranaichme en Atthis. Eene der beide eersten huwde met Amphiktyon. Van de laatste zegt men, dat zij aan het landschap Attika haren naam gegeven heeft. Kranaos werd na een kort bestuur door zijnen schoonzoon Amphiktyon van den troon gestooten en verdreven. -
Volgens sommige verhalen zou onder zijne regeering de watervloed van Deukalion over de aarde gekomen zijn.

kratos

D. i. "de kracht", een zoon van den Titan Pallas en de Styx. In den strijd der Titanen tegen de goden stond hij met zijne zusters Bia (het geweld) en Nike (de overwinning) aan de zijde der goden. Daarom stonden zij bij Zeus in hooge eer en waren zij meestal in de omgeving van zijnen troon. Met hunne moeder hadden zij een groot uit rotsen gehouwen paleis in de nabijheid van den Tartaros.

kreios (crius)

Een der zes mannelijke Titanen.