K : kerkopes - kleinis
kerkopes (cercopes)
Schelmsche, diefachtige wezens,
omtrent wie er zeer uiteenloopende legenden bestaan.
Sommigen noemen als hunne woonplaats de Thermopylae,
anderen Oichalia op Euboia, weêr anderen Lydië. Uit dit
laatste land, dat hun eigenlijk vaderland schijnt geweest
te zijn, is waarschijnlijk eene reeks van verhalen
omtrent hen naar Athene gekomen, waar zij zeer dikwijls
in de komediën ten tooneele gevoerd werden. Ook tegen Herakles
beproefden zij, evenwel niet tot hun voordeel, hunne
booze streken. (Zie Herakles.) -

Cercopithecus
pygerythrus, Kruger National Park, South Africa
Volgens eene andere sage zouden zij de Pithekusische
eilanden nabij Cumae in Italië bewoond hebben. In den
strijd tegen de Titanen kwam
Zeus daar tot hen, om hunne
hulp te vragen. Zij beloofden die hulp voor eene bepaalde
som gelds; doch, toen zij deze ontvangen hadden,
weigerden zij in eenig opzicht van dienst te zijn. Tot
straf daarvoor werden zij in apen veranderd en hunne
eilanden kregen den naam van Pithekusische, d. i.
apen-eilanden.
kerkyon (cercyon)
De vader van Alope. (Zie
aldaar.) Hij was een geweldig roover, die in de nabijheid
van Eleusis huisde en allen, die daar voorbijtrokken,
dwong met hem te worstelen. Door zijne kracht bleef hij
steeds overwinnaar, totdat hij voor Theseus
moest onderdoen en door dezen gedood werd. Zie Theseus.
kerynitische hinde
(cerynitische hinde)
Zie Herakles.
keto (ceto)
Eene godheid der zee, die tot
het geslacht van Pontos behoorde. Met haren broeder Phorkys, die
met haar gehuwd was, stelde zij de zee voor in al hare
verschrikkingen en gevaren. Uit dit huwelijk waren dan
ook naar het volksgeloof allerlei monsters der mythische
wereld gesproten, zooals de Gorgonen, de Graien, de draak der Hesperiden
en ook de Seirenen.
keyx (ceyx)
(1) De zoon van Hesperos en
de gemaal van Alkyone. (Zie aldaar.)
(2) De koning van Trachis, die Herakles
gastvrij opnam, nadat hij uit Aitolië de wijk genomen
had. Zie Herakles.
kilix (cilix)
Een zoon van den phoinikischen
koning Agenor, die door dezen uitgezonden werd om
zijne door Zeus geschaakte zuster Europa te
zoeken. Toen hij haar niet vinden kon, zette hij zich in
klein-Azië neder en noemde het land, dat hij zich tot
woonplaats koos, Kilikië.
kimmerioi (cimmerii)
Een mythisch volk in het verste
westen aan den Oceaan wonende, in een land, dat steeds
gehuld was in duisternis en in eenen nevel, dien Helios met
zijne stralen nooit doordringen kon.
kinyras (cinyras)
Een heros van het eiland Kypros,
een groot vriend en voorstander der muziek en daarom een
lieveling, volgens sommigen zelfs een zoon van Apollo.
Volgens anderen was hij een zoon van Sandakos,
wiens vader uit Syrië naar Kypros zou gekomen zijn.
Kinyras was de eerste priester van Aphrodite op
Kypros en vereenigde de priesterlijke waardigheid met de
koninklijke. -
Hoewel hij door de godin hoog geëerd werd, was toch zijn
lot zeer treurig. Hij had bij zijne gemalin Kenchreïs
(volgens anderen droeg zijne moeder dien naam) eene
dochter, Myrrha, die uitmuntte door hare schoonheid,
vooral van heur schoone haren; zij was daarop echter zoo
trotsch, dat zij zich beroemde schooner haren te hebben
dan Aphrodite. De godin strafte haar hiervoor door haar
verliefd te maken op haar eigen vader, en wist dezen er
toe te brengen, om haar, terwijl hij haar niet kende,
wederliefde te schenken, doch toen Kinyras de ware
toedracht der zaak ontdekte, vervolgde hij haar. Zij
vluchtte naar Arabië, waar de goden haar uit medelijden
in eenen boom veranderden, uit wier schors hare tranen
als kostbare hars te voorschijn druppelen. Uit het
binnenste van dien boom werd ook Adonis
geboren. Kinyras stortte zich in zijn eigen zwaard.
Omtrent andere verhalen betreffende de geboorte van
Adonis, zie aldaar en Aphrodite.
kirke (circe)
Eene nymph, de dochter van Helios en de
Okeanide Perseïs, de
zuster van Aietes, den koning van Kolchis, evenals haar
geheele geslacht in de tooverkunst zeer ervaren. Zij
woonde op het eiland Aiaia, dat zooals men zich voorstelde, aan de
zuidwestkust van Italië gelegen was; derwaarts had haar
vader haar op zijnen zonnewagen gebracht. Een dal aldaar
herschiep zij door hare tooverkracht tot een verrukkelijk
oord en bouwde op deze bekoorlijke plaats een van goud en
edelgesteenten schitterend paleis, dat door getemde
leeuwen en wolven bewaakt werd. Zij zelve, met eene
uitstekende schoonheid begaafd, hield zich met weven
bezig, begeleidde dezen arbeid met hare goddelijk schoone
stem, en liet zich door goudlokkige, onsterfelijke
nymphen bedienen.

Wright Barker (1863-1941): Circe
(Oil on canvas; 138 x 199.5 cm
Bradford Art Galleries and Museums, Bradford, England)
[Afbeelding gevonden bij Artmagick]
De vreemdelingen, die haar toovergebied naderden,
werden door haar met bedriegelijke vriendelijkheid
onthaald, maar weldra door de met tooverkruiden gemengde
spijzen en door den slag eener tooverroede in allerlei
wilde dieren veranderd. Toen Odysseus
op haar eiland geland was, zond hij Eurylochos
met een deel der manschap uit, om de streek te
onderzoeken. In het paleis van Kirke, die hen vriendelijk
onthaalde, werden allen in zwijnen veranderd; slechts
Eurylochos ontvluchtte. Odysseus trok daarop zelf op om
zijn volk te bevrijden. Onderweg verscheen hem Hermes, die hem het kruid moly
gaf, waardoor hij zich tegen de tooverkracht van Kirke
kon beschutten. De spijzen en dranken, die zij den held,
welken zij vriendelijk ontving, aanbood, bleven
krachteloos, en nu snelde Odysseus met zijn zwaard op
haar toe, alsof hij haar dooden wilde, en dwong haar met
eenen heiligen eed te zweren, dat zij hem geen kwaad
zoude doen en zijne gezellen zoude bevrijden. Daarop
bleef hij een geheel jaar bij haar. In weêrwil van de
liefde, die zij hem schonk, verlangde Odysseus naar zijn
geliefd vaderland terugtekeeren, en zij schonk hem
eindelijk hare hulp daartoe en beval hem naar het
schimmenrijk aftedalen, om daar van Teiresias
raad omtrent zijnen verderen tocht te bekomen. Van dien
tocht teruggekeerd, kwam hij weder bij Kirke, die hem nu
nadere inlichtingen gaf omtrent de gevaren, die hij nog
zou moeten doorstaan. Zij liet hem, rijkelijk van alles
voorzien, vertrekken, doch vóór de afreize kwam een
zijner makkers, Elpenor,
door een noodlottig toeval om het leven. (Zie Elpenor.) -
Men wist in de oudheid te verhalen van twee zonen, die
Odysseus bij Kirke zou hebben verwekt. -
Terwijl Odysseus bij de nymph vertoefde, kwam daar ook Kalchos,
de koning der Dauniërs, wien zij vroeger hare liefde
geschonken had. Nu wilde zij hem niet meer ontvangen, en
veranderde hem, toen hij bleef aandringen, in een zwijn.
Slechts op de dringende smeekingen van zijn volk werd hem
zijne oorspronkelijke gedaante teruggegeven, onder
voorwaarde, dat hij nimmer zou terugkeeren. -
Telemachos kwam op den
tocht, dien hij ondernam, om zijnen vader te zoeken, ook
op het eiland van Kirke en kreeg van deze hare dochter Kassiphone ten huwelijk. Toen hij
evenwel later in een twist met Kirke deze doodde, werd
hij zelf door zijne gemalin omgebracht. Zie Kassiphone.
(2) Circe heette ook eene oud-Italische godin, die vooral
in den omtrek van Circeii vereerd werd, oorspronkelijk
gelijk in beteekenis aan Fauna
en Bona Dea, eene godin der
door de vochtigheid bevorderde groeikracht der aarde,
later geheelenal met de Grieksche Kirke verward.

Ana Maria Pacheco
Circe, oil pastel on paper, 1997
kisseus (cisseus)
Een koning van Thrakië, de
vader van de ongelukkige Trojaansche koningin Hekabe, of
volgens anderen van Theano, de gade van Antenor; hij
was de opvoeder van Iphidamas, den zoon van Antenor, wien hij eene
zijner dochters tot gemalin gaf, en dien hij in den
Trojaanschen oorlog met twaalf schepen aan de Trojanen
tot hulp zond. Zie Iphidamas.
kithairon (cithaeron)
Een der oudste koningen van
Boiotië, die zijnen naam gaf aan het in dat landschap
gelegen gebergte. Eens, toen Zeus twist had met Hera, en
deze zich geheel en al aan den omgang met haren gemaal
onttrok, gaf Kithairon aan Zeus den raad, dat hij een
houten beeld, geheel in vrouwenkleederen gehuld, naast
zich op eenen wagen zoude zetten en zeggen, dat dit Plataia
was, de dochter van Asopos, die hij zich tot gemalin gekozen had in
plaats van Hera. De list gelukte. Hera snelde vol
ijverzucht toe en rukte de kleederen van het beeld af,
waarin zij hare mededingster meende te zien. Toen zij
hare dwaling bemerkte, verzoende zij zich met haren
echtgenoot. Ter herinnering aan deze gebeurtenis stelde
Kithairon twee feesten in, de groote en de kleine Daidala,
waarvan de laatste om de zeven, de eerste om de zestig
jaren gevierd werden. Zij droegen hunnen naam naar het
woord daidalon, dat "een kunstig gesneden
beeld" beteekent.
kithairon (leeuw van den)
Zie Alkathoös.
klarios (clarius)
(1) Een bijnaam van Zeus, die
hem aanduidde als den god van het lot. Hij werd zoo
genoemd in Arkadië, omdat daar de zonen van Lykaon onder
zijne hoede over het erfdeel huns vaders zouden geloot
hebben.
(2) Een bijnaam van Apollo, dien deze droeg naar de stad Klaros
in klein-Azië, waar hij eenen prachtigen tempel en een
beroemd orakel had. Eene bron, die in de nabijheid van
den tempel ontsprong, bracht de priesters in zulk eenen
toestand van geestverrukking, dat zij, hoewel
onbeschaafde lieden, hunne orakels in verzen gaven, ja
zelfs neit eens eene bepaalde vraag behoefden te
ontvangen, maar het verborgene openbaarden of de toekomst
voorspelden, zoo zij slechts den naam van dengene wisten,
die inlichtingen wenschte te bekomen. Hunne gezondheid
werd door den opgewonden toestand, waarin zij steeds
verkeerden, zeer benadeeld. De tempel te Klaros was
opgericht door Manto, de dochter van den waarzegger Teiresias,
die eens de liefde van den god genoten had en hem Mopsos had
gebaard. Een rijk man uit Kreta, Rhakios, met
wien zij later gehuwd was, droeg de kosten van den bouw.
kleinis (cleinis / clinis)
Een rijk Babyloniër, die tot de
Hyperborëers ging om den dienst van Apollo te
leeren. Hij wilde de offers, den god daar gebracht, niet
meer bijwonen, toen men ter zijner eere ezels slachtte.
Apollo dwong hem echter daartoe, doch veroorloofde hem in
zijne eigene stad op zijne gewone wijze te offeren. Toen
nu evenwel zijne zonen ook in Babylon ezels ter eere van
den god wilden slachten, maakte deze hen razend en
veranderde hen daarna met hunne ouders in vogels.
|