E : egeria - eleos

egeria

Eene nymph, de geliefde of de gade en de raadgeefster van koning Numa Pompilius, die aan hare wijsheid de zegenrijke werking zijner heerschappij verschuldigd was. Zij hield zich op in eene grot, dicht bij Rome òf voor de porta Capena, òf in de nabijheid der stad Aricia gelegen. Toen Numa stierf, was hare smart over zijnen dood zoo groot, dat de godin Diana haar uit medelijden in eene bron veranderde, die haren naam bleef dragen. Zij was eene beschermgodin der stad. Ook werd zij dikwijls door zwangere vrouwen aangeroepen. Nog wijst men in de nabijheid van Rome de plaats aan, waar eenmaal haar tempel stond, de grot, waarin zij heeft gewoond, en de bron, waarin zij veranderd is. Het bosch, dat volgens het getuigenis der oude schrijvers in de nabijheid van haren tempel lag is echter verdwenen.

egestas

Eene personificatie der armoede, welke volgens den dichter Vergilius met andere schrikwekkende wezens hare verblijfplaats had aan den ingang van den Tartaros.

eidothea (idothea)

De dochter van den met de gave der voorspelling begiftigden zeegod Proteus, die zich in alle mogelijke gedaanten kon veranderen. Toen Menelaos, door stormen naar het eiland Pharos, aan den mond van den Nijl, gedreven, geene kans zag van daar naar Griekenland terugtekeeren en op het punt was om met de zijnen van honger omtekomen, kwam Eidothea door medelijden bewogen uit de zee te voorschijn en deelde aan Menelaos het middel mede, waardoor hij zich van haren vader kon meester maken en hem dwingen de toekomst te openbaren. Zij gaf hem daartoe vier robbenvellen, waarin hij en drie zijner makkers zich moesten hullen om, als zij zich te midden van de andere robben, die dagelijks door Proteus werden bezocht, hadden neergelegd, hem plotseling te overvallen. De list gelukte. Tengevolge van de mededeelingen hem daarop door Proteus gedaan bereikte Menelaos behouden zijn vaderland.

eiduia (iduia)

D. i. "de wetende", eene dochter van Okeanos en Tethys, gehuwd met Aietes, koning van Kolchis. Zij was de moeder van Medeia.

eileithyia (ilithyia)

De godin der geboorten, eene dochter van Zeus en Hera, werd met hare moeder, en later ook met Artemis, door de in barensnood verkeerende vrouwen aangeroepen, die zij smarten zond, maar ook helpen kon. Zij bemoeilijkte de bevalling van Leto en Alkmene op bevel der ijverzuchtige Hera. -
Men vindt ook gewag gemaakt van meerdere Eleithyiën. -
Zoowel Hera als Artemis werden - vooral bij de Romeinen (Zie Lucina.) - dikwijls met haar geïdentificeerd. Door Aziatischen en Egyptischen invloed schijnt haar dienst in lateren tijd in Griekenland zeer verspreid te zijn geweest. In de voornaamste steden had zij hare eigene tempels en beelden.

eirene (irene)

De godin des vredes, de jongste der Horen. (Zie Horen.) -
De Romeinsche mythologie kent eene godin, die eene allegorische voorstelling des vredes is onder den naam van Pax. (Zie aldaar.)

elaïs

Eene der drie dochters van koning Anios van Delos, die het Grieksche leger negen jaren lang met koren, olie en wijn verzorgden. Zij was het, die al wat zij aanraakte in olie deed veranderen.

elaphebolos

D. i. "de hertendoodster", bijnaam van Artemis.

elaphebolia

D. i. "het feest der hertenjacht", een feest ter eere van Artemis gevierd, aan wie men dan een koek offerde, die de gedaante had van een hert.

elektra

Vaasschildering : Elektra is getuige van de moord op haar vader.

(1) De dochter van Agamemnon en Klytaimnestra, de zuster van Orestes en Iphigeneia. Met haren broeder Orestes, dien zij met de teederste liefde beminde, groeide zij op onder toezicht van hare moeder en Aigisthos. (Zie aldaar.) Toen Agamemnon uit Troje terugkeerde en door toedoen zijner vrouw werd vermoord, zouden ook al zijne kinderen gedood worden, doch Elektra slaagde er in haren broeder Orestes te doen ontsnappen naar haren oom, den koning Strophios, die in Phokis regeerde. Daar sloot Orestes met diens zoon Pylades eene vriendschap, die spreekwoordelijk is geworden. -
Ook Elektra werd gespaard. De moederlijke liefde van Klytaimnestra toonde zich hierin, dat zij hare dochter niet doodde, maar haar uithuwelijkte aan eenen armen daglooner. Deze nam haar wel op in zijne woning, maar had te veel eerbied voor de dochter van zijnen koning om haar als zijne vrouw te behandelen. Toen Orestes, volwassen zijnde, den moord aan zijnen vader gepleegd wreekte door zijnen moeder te dooden, gaf hij Elektra ten huwelijk aan zijnen vriend Pylades. -
(2) Eene der Okeaniden, gehuwd met den zeegod Phorkys. Uit dit huwelijk sproten de Harpyiën en Iris.
(3) Eene van de Pleiaden. Zeus beminde haar en zij baarde hem Dardanos, den stichter van het latere Trojaansche rijk en Iasion, den lieveling van Demeter.

elektryon

Een zoon van Perseus en Andromeda. Hij was koning van Mykenai en uit zijn huwelijk met Anaxo sproot de door Zeus beminde Alkmene. Toen de kudden van Elektryon door de zonen van Pterelaos geroofd waren, was Amphitryon (Zie aldaar.) hem behulpzaam om die terugtekrijgen, daar hem als loon hiervoor de hand van de schoone Alkmene werd toegezegd. Bij den strijd, die om het bezit der runderen moest worden gevoerd, had hij echter het ongeluk Elektryon te dooden, daar een steen door hem geworpen tegen den hoorn van een der runderen afstuitte en Elektryon trof. Diens zonen, die ten getale van negen mede ten strijde waren opgerukt, kwamen alle om. Hetzelfde lot trof de zonen van Pterelaos met uitzondering van éénen.

eleos

D. i. "het medelijden", eene personificatie van deze aandoening van het gemoed, die in Athene een zeer beroemd altaar had, dat als een asyl beschouwd werd. Daar vond Adrastos na den ongelukkigen afloop van den tocht der "zeven tegen Thebe" een toevluchtsoord, nadat zijne zes medestanders gesneuveld waren; daarheen kwamen ook de Herakleiden, vóór zij onder aanvoering van Hyllos eenen inval deden in den Peloponnesos, om de hulp der Atheners op hunnen tocht tegen Eurystheus af te smeeken.