E : europa - eurysakes
europa
(1) De dochter van Phoinix
en Perimede of volgens lateren van den phoenicischen koning Agenor
en Telephassa, dus de zuster van Kadmos;
zij ontving van eene der dienaressen van Hera
een aan deze heimelijk ontroofd schoonheidsmiddel, en won daardoor de
liefde van Zeus. Toen nu op zekeren dag
Europa met verscheidene harer speelnooten, evenals zij in den bloei
der jeugd, aan den oever der zee wandelde, kwam plotseling Zeus tot
haar in de gedaante van eenen sneeuwwitten schoongehoornden stier. De
meisjes vonden den stier zoo schoon en tam, en uit zijne oogen straalde
haar zooveel zachtaardigheid te gemoet, dat zij met hem begonnen te
spelen, rondom hem dartelden en hem met bloemkransen versierden. Toen
zich de veranderde god dat alles liet welgevallen, waagde Europa het
eindelijk zich op zijnen rug te zetten.

Europa en Zeus (Pompeii)
Nauwlijks was dit echter geschied,
of Zeus snelde met zijnen schoonen last in vollen draf naar de zee,
sprong er in en zwom weg, en terstond bedaarden de golven, de zee werd
kalm en spiegelglad; aan beide zijden van het paar dartelde een aantal
Eroten, brandende fakkels dragende en het bruidslied zingende.
Nereïden, op dolfijnen rijdende, doken
uit de watervlakte op en klapten in de handen; Tritons
en andere vriendelijke zeegoden zweefden rondom de schuchtere maagd;
Poseidon zelf besteeg zijnen wagen en reed
aan de zijde zijner gemalin Amphitrite
vooruit, om den zwemmenden stier, zijnen broeder, den weg te banen.
De godin der liefde, Aphrodite, ontbrak
niet bij den feestelijken optocht; op eene door een paar Tritons gedragene
schelp rustende, strooide zij allerlei bloemen over de bruid. -
Zoo ging de juichende tocht van Phoenicië naar Kreta. Op het strand
van dit eiland aangekomen, legde Zeus zijn gedaante als stier af en
veranderde zich plotseling in eenen schoonen jongeling en voerde Europa
naar het hol van den berg Dikte, waar hij eenmaal zelf geboren
was. Hij kreeg bij haar drie zonen, Minos,
Rhadamanthys en Sarpedon.
Later huwde Europa met Asterion, den koning van Kreta, die, daar
hun huwelijk kinderloos bleef, deze drie zonen als zijne eigene aannam.
Op Kreta genoot zij goddelijke vereering onder den naam van Hellotis.
Een feest ter harer eere gevierd heette Hellotia.
(2) Zie Euphemos.
eurotas
Een zoon van Myles, een kleinzoon
van Lelex. Hij verschafte aan de poelen
der lakonische vlakte eene afwatering door een kanaal naar zee te graven
en noemde de daardoor ontstane rivier naar zijnen naam. Hij liet zijn
rijk na aan zijne dochter Sparta, die huwde
met Lakedaimon, den zoon van Zeus
en Taygete. Deze noemde het land naar zichzelven,
en de hoofdstad naar zijn gade.
euros (eurus) 
De ooste- of zuid-oostewind,
een god, dien men te Athene met een somber en donker gelaat, eenen verwarden
baard, en door de kracht van den wind achterwaarts gedreven haarlokken
afbeeldde. Zijn adem bracht den Grieken eene met zware onweders gepaarde,
zwoele regenlucht. Dezelfde wind werd ook wel door den naam Argestes
aangeduid. (Zie aldaar.)
euryale
(1) Eene der Gorgonen.
(Zie aldaar.)
(2) De dochter van Minos, die de moeder
was van Orion.
(3) Eene koningin der Amazonen, die Aietes
tegen de Argonauten te hulp kwam.
euryalos (euryalus)
(1) Een der Epigonen,
die ook den tocht der Argonauten mede ondernomen
had, en voor Troje dapper streed, een trouwe makker van Diomedes.
(2) Een begeleider van Aeneas, bekend om
de trouwe vriendschap, die hem en eenen anderen strijder uit het leger
van Aeneas, Nisus, verbond. Te samen boden
zij aan, om zich door de vijanden, die door den wijn beneveld waren,
eenen weg te banen en aan Aeneas berichten te verschaffen omtrent zijnen
zoon Ascanius, die geheel door het leger
der Rutuliërs omsingeld was. Euryalus eischte als eenig
loon voor dezen tocht, dat Aeneas zijne moeder, die hem in den strijd
gevolgd was, zou onderhouden, indien hij niet terugkwam. Door het leger
van de Rutuliërs baanden zij zich eenen weg, een vreeselijk bloedbad
aanrichtende. Doch toen Turnus, de koning
der Rutuliërs, hulp kreeg van driehonderd ruiters, aan wier hoofd
Volscens stond, moesten zij voor de overmacht
bukken.
euryanassa
De gade van Tantalos,
den lieveling der goden, die hunne gunst door zijnen overmoed verloor.
Hare kinderen heetten Pelops (die door
zijnen vader gedood, doch door de goden levend gemaakt werd), Broteas
en Niobe.
eurybates
De heraut en dienaar van Agamemnon,
die hem opdroeg om met Talthybios Briseis
uit de tent van Achilleus te halen.
eurybia / eurybie
De dochter van Pontos
en Gaia (de Aarde), de gemalin van
den Titan Kreios en de moeder van de Titaniden
Pallas, Perses
en Astraios.
euryclea
Zie Eurykleia.
eurydike (eurydice)
 
Luc
Olivier Merson : Orphée et Eurydice
Deux gouaches réalisées en 1889 en gris et blanc, recouvertes
partiellement à l'or sur un fin panneau de bois réhaussé
d'un filet d'or.
Modèles d'émaux réalisés pour Monsieur Sédille,
de la famille de sa tante Talbot.
(1) De gade van den thrakischen
zanger Orpheus, was eene Dryade
(boomnymph), en ontviel haren gemaal, die haar vurig beminde, in nog
jeugdigen ouderdom door den dood. Zij had namelijk het ongeluk, kort
na haar huwelijk door Aristaios, eenen
zoon van Apollo en de nymph Kyrene,
bemind en vervolgd te worden. Terwijl zij voor hem vluchtte trad zij
op eene vergiftige slang, die haar doodelijk wondde. Ontroostbaar over
dit verlies, waagde Orpheus het naar den Hades
aftedalen, ten einde zijne teedergeliefde gade terugtehalen, terwijl
hij op de kracht zijner onwederstaanbare lier vertrouwde. Niet alleen
overwonnen de toonen van zijn speeltuig den vreeselijken helhond Kerberos
en de andere mededoogenlooze schimmen, maar zij roerden ook het hart
der koningin Persephone in zulk eene hooge
mate, dat zij haren gemaal door vriendelijke smeekingen, waaraan de
sombere Hades eerst niet wilde toegeven, bewoog, om aan den zanger zijne
gade terugteschenken. Eurydike kreeg dus verlof om met haren bevrijder
naar de bovenwereld terugtekeeren, doch Orpheus moest beloven, niet
eer naar zijne herwonnen echtgenoot omtezien, dan nadat de poort der
onderwereld zich voor beiden gesloten had. Reeds was het gelukkige paar
aan de overzijde van de Styx gekomen en
zag het door de poorten den eersten straal van het heldere daglicht
glinsteren, toen Orpheus de harde voorwaarde, hem gesteld, vergat en
het hoofd omwendde om zich te overtuigen, of Eurydike hem volgde. Vreeselijk
boette hij voor zijn ongeduld. Hades rukte plotseling de schim van Eurydike
terug; te vergeefs strekte Orpheus de handen naar zijne gade uit, die
hem met klagende stem een laatst vaarwel toeriep, vruchteloos poogde
hij haar, terwijl zij meer en meer in de duisternis verdween, natesnellen.
Charon weigerde hem voor de tweede maal
over de Styx te zetten. Zeven dagen lang zwierf Orpheus langs den oever;
eindelijk, toen hij zag, dat zijne gade voor hem onherstelbaar verloren
was, keerde hij troosteloos naar de bovenwereld terug. -
(2) De gade van Akrisios, de moeder van
Danaë.
(3) De dochter van Adrastos, de gemalin
van Ilos en de moeder van Laomedon.
(4) De gade van koning Kreon van Thebe.
(5) De dochter van Nestor.
euryganeia (eurygania)
Zoo wordt door sommigen de gade
van Oidipus genoemd.
eurylochos (eurylochus)
Een der makkers van Odysseus.
Toen degenen van de makkers van Odysseus, die naar Kirke
gezonden waren, allen door de tooveres in zwijnen veranderd werden,
was hij de eenige, die aan dit treurig lot ontkwam en aan de overigen
tijding brengen kon. -
Hij was het ook, die later zijne makkers aanraadde eenige runderen van
de kudden van Helios te slachten en daardoor
de oorzaak werd van hun aller verderf.
eurymachos (eurymachus)
(1) Een der minnaars van Hippodameia;
hij werd door Oenomaos verslagen.
(2) Een der overmoedigste vrijërs van Penelope;
hij werd door Odysseus bij diens terugkeer
gedood.

eurymede
(1) De gade van Glaukos
en de moeder van Bellerophon.
(2) Eene der zusters van Meleagros, die
het Kalydonische everzwijn doodde. Zij stierf van smart, toen haar broeder
door toedoen hunner moeder Althaia eenen
ontijdigen dood moest sterven.
eurymedon
(1) De koning der Giganten,
de vader van Periboia; van hem verhaalt Homeros, dat hij
zich zelven en zijn volk in het verderf stortte.
(2) De wagenmenner van Agamemnon, die tegelijk
met zijnen heer door Aigisthos werd gedood.
-
De beteekenis van den naam is de "verheerschende".
eurynome
(1) De moeder der Chariten,
de dochter van Okeanos, nam met Thetis
den door Hera van den Olympos verjaagden
Hephaistos op.
(2) Een bijnaam van Artemis in Arkadië.
Haar tempel te Phigalia werd slechts éénmaal in het jaar
geopend, en bevatte een beeld der godin, dat van boven de gedaante eener
vrouw, van onderen die van eene visch had.
(3) De moeder van Adrastos, den koning
van Argos, die de aanvoerder was van de zeven tegen Thebe verbonden
vorsten.
(4) Eene van de trouwe dienaressen van Odysseus,
wier leven na de terugkomst van den held werd gespaard.
(5) De moeder van Agenor.
eurynomos (eurynomus)
Een daimon der onderwereld, die
zich met het vleesch der dooden voedde, terwijl hij alleen hunne beenderen
overliet.
euryphaëssa
De moeder van Helios,
Selene en Eos.
Hun vader was de Titan Hyperion.
eurypylos (eurypylus)
(1) De zoon van Euaimon en
Ops, werd voor Troje door Paris
gewond. Bij de verovering der stad viel hem een kist ten deel, waarin
zich een beeld van Dionysos bevond, welks
aanblik hem razend maakte. Om te genezen moest hij volgens eene godsspraak
dit beeld op eene plaats brengen, waar ongewone offers plaats vonden.
Deze plaats vond hij te Aroë in Achaia, waar men jaarlijks
aan Artemis eenen jongeling en een meisje
offerde. Na de aankomst van Eurypylos met het beeld van Dionysos werden
geene menschenoffers meer gebracht. Zie Aisymnetes.
(2) Zie Euphemos.
(3) Een zoon van Telephos en Astyoche,
een bondgenoot van koning Priamos. Nadat
hij vele dappere Grieksche helden had doen sneuvelen, viel hij zelf
na den dood van Achilleus door de hand
van diens zoon Pyrrhos.
(4) Een broeder van Althaia, dus een zoon
van Thestios en een oom van Meleagros.
Hij werd door dezen, wegens eene beleediging op de Kalydonische
jacht Atalante aangedaan, evenals zijne broeders, gedood.
eurysakes (eurysaces)
Een zoon van Aias,
den zoon van Telamon. Hij had met zijn
vader een altaar in Athene. Door zijnen zoon Philaios
namelijk was de heerschappij over het eiland Salamis, welke deze
van zijnen vader geërfd had, aan de Atheners afgestaan.
|