E : europa - eurysakes

europa

(1) De dochter van Phoinix en Perimede of volgens lateren van den phoenicischen koning Agenor en Telephassa, dus de zuster van Kadmos; zij ontving van eene der dienaressen van Hera een aan deze heimelijk ontroofd schoonheidsmiddel, en won daardoor de liefde van Zeus. Toen nu op zekeren dag Europa met verscheidene harer speelnooten, evenals zij in den bloei der jeugd, aan den oever der zee wandelde, kwam plotseling Zeus tot haar in de gedaante van eenen sneeuwwitten schoongehoornden stier. De meisjes vonden den stier zoo schoon en tam, en uit zijne oogen straalde haar zooveel zachtaardigheid te gemoet, dat zij met hem begonnen te spelen, rondom hem dartelden en hem met bloemkransen versierden. Toen zich de veranderde god dat alles liet welgevallen, waagde Europa het eindelijk zich op zijnen rug te zetten.

Europa en Zeus (Pompeii)

Nauwlijks was dit echter geschied, of Zeus snelde met zijnen schoonen last in vollen draf naar de zee, sprong er in en zwom weg, en terstond bedaarden de golven, de zee werd kalm en spiegelglad; aan beide zijden van het paar dartelde een aantal Eroten, brandende fakkels dragende en het bruidslied zingende. Nereïden, op dolfijnen rijdende, doken uit de watervlakte op en klapten in de handen; Tritons en andere vriendelijke zeegoden zweefden rondom de schuchtere maagd; Poseidon zelf besteeg zijnen wagen en reed aan de zijde zijner gemalin Amphitrite vooruit, om den zwemmenden stier, zijnen broeder, den weg te banen. De godin der liefde, Aphrodite, ontbrak niet bij den feestelijken optocht; op eene door een paar Tritons gedragene schelp rustende, strooide zij allerlei bloemen over de bruid. -
Zoo ging de juichende tocht van Phoenicië naar Kreta. Op het strand van dit eiland aangekomen, legde Zeus zijn gedaante als stier af en veranderde zich plotseling in eenen schoonen jongeling en voerde Europa naar het hol van den berg Dikte, waar hij eenmaal zelf geboren was. Hij kreeg bij haar drie zonen, Minos, Rhadamanthys en Sarpedon. Later huwde Europa met Asterion, den koning van Kreta, die, daar hun huwelijk kinderloos bleef, deze drie zonen als zijne eigene aannam. Op Kreta genoot zij goddelijke vereering onder den naam van Hellotis. Een feest ter harer eere gevierd heette Hellotia.
(2) Zie Euphemos.

eurotas

Een zoon van Myles, een kleinzoon van Lelex. Hij verschafte aan de poelen der lakonische vlakte eene afwatering door een kanaal naar zee te graven en noemde de daardoor ontstane rivier naar zijnen naam. Hij liet zijn rijk na aan zijne dochter Sparta, die huwde met Lakedaimon, den zoon van Zeus en Taygete. Deze noemde het land naar zichzelven, en de hoofdstad naar zijn gade.

euros (eurus)

De ooste- of zuid-oostewind, een god, dien men te Athene met een somber en donker gelaat, eenen verwarden baard, en door de kracht van den wind achterwaarts gedreven haarlokken afbeeldde. Zijn adem bracht den Grieken eene met zware onweders gepaarde, zwoele regenlucht. Dezelfde wind werd ook wel door den naam Argestes aangeduid. (Zie aldaar.)

euryale

(1) Eene der Gorgonen. (Zie aldaar.)
(2) De dochter van Minos, die de moeder was van Orion.
(3) Eene koningin der Amazonen, die Aietes tegen de Argonauten te hulp kwam.

euryalos (euryalus)

(1) Een der Epigonen, die ook den tocht der Argonauten mede ondernomen had, en voor Troje dapper streed, een trouwe makker van Diomedes.
(2) Een begeleider van Aeneas, bekend om de trouwe vriendschap, die hem en eenen anderen strijder uit het leger van Aeneas, Nisus, verbond. Te samen boden zij aan, om zich door de vijanden, die door den wijn beneveld waren, eenen weg te banen en aan Aeneas berichten te verschaffen omtrent zijnen zoon Ascanius, die geheel door het leger der Rutuliërs omsingeld was. Euryalus eischte als eenig loon voor dezen tocht, dat Aeneas zijne moeder, die hem in den strijd gevolgd was, zou onderhouden, indien hij niet terugkwam. Door het leger van de Rutuliërs baanden zij zich eenen weg, een vreeselijk bloedbad aanrichtende. Doch toen Turnus, de koning der Rutuliërs, hulp kreeg van driehonderd ruiters, aan wier hoofd Volscens stond, moesten zij voor de overmacht bukken.

euryanassa

De gade van Tantalos, den lieveling der goden, die hunne gunst door zijnen overmoed verloor. Hare kinderen heetten Pelops (die door zijnen vader gedood, doch door de goden levend gemaakt werd), Broteas en Niobe.

eurybates

De heraut en dienaar van Agamemnon, die hem opdroeg om met Talthybios Briseis uit de tent van Achilleus te halen.

eurybia / eurybie

De dochter van Pontos en Gaia (de Aarde), de gemalin van den Titan Kreios en de moeder van de Titaniden Pallas, Perses en Astraios.

euryclea

Zie Eurykleia.

eurydike (eurydice)

Luc Olivier Merson : Orphée et Eurydice
Deux gouaches réalisées en 1889 en gris et blanc, recouvertes partiellement à l'or sur un fin panneau de bois réhaussé d'un filet d'or.
Modèles d'émaux réalisés pour Monsieur Sédille, de la famille de sa tante Talbot.

(1) De gade van den thrakischen zanger Orpheus, was eene Dryade (boomnymph), en ontviel haren gemaal, die haar vurig beminde, in nog jeugdigen ouderdom door den dood. Zij had namelijk het ongeluk, kort na haar huwelijk door Aristaios, eenen zoon van Apollo en de nymph Kyrene, bemind en vervolgd te worden. Terwijl zij voor hem vluchtte trad zij op eene vergiftige slang, die haar doodelijk wondde. Ontroostbaar over dit verlies, waagde Orpheus het naar den Hades aftedalen, ten einde zijne teedergeliefde gade terugtehalen, terwijl hij op de kracht zijner onwederstaanbare lier vertrouwde. Niet alleen overwonnen de toonen van zijn speeltuig den vreeselijken helhond Kerberos en de andere mededoogenlooze schimmen, maar zij roerden ook het hart der koningin Persephone in zulk eene hooge mate, dat zij haren gemaal door vriendelijke smeekingen, waaraan de sombere Hades eerst niet wilde toegeven, bewoog, om aan den zanger zijne gade terugteschenken. Eurydike kreeg dus verlof om met haren bevrijder naar de bovenwereld terugtekeeren, doch Orpheus moest beloven, niet eer naar zijne herwonnen echtgenoot omtezien, dan nadat de poort der onderwereld zich voor beiden gesloten had. Reeds was het gelukkige paar aan de overzijde van de Styx gekomen en zag het door de poorten den eersten straal van het heldere daglicht glinsteren, toen Orpheus de harde voorwaarde, hem gesteld, vergat en het hoofd omwendde om zich te overtuigen, of Eurydike hem volgde. Vreeselijk boette hij voor zijn ongeduld. Hades rukte plotseling de schim van Eurydike terug; te vergeefs strekte Orpheus de handen naar zijne gade uit, die hem met klagende stem een laatst vaarwel toeriep, vruchteloos poogde hij haar, terwijl zij meer en meer in de duisternis verdween, natesnellen. Charon weigerde hem voor de tweede maal over de Styx te zetten. Zeven dagen lang zwierf Orpheus langs den oever; eindelijk, toen hij zag, dat zijne gade voor hem onherstelbaar verloren was, keerde hij troosteloos naar de bovenwereld terug. -
(2) De gade van Akrisios, de moeder van Danaë.
(3) De dochter van Adrastos, de gemalin van Ilos en de moeder van Laomedon.
(4) De gade van koning Kreon van Thebe.
(5) De dochter van Nestor.

euryganeia (eurygania)

Zoo wordt door sommigen de gade van Oidipus genoemd.

eurylochos (eurylochus)

Een der makkers van Odysseus. Toen degenen van de makkers van Odysseus, die naar Kirke gezonden waren, allen door de tooveres in zwijnen veranderd werden, was hij de eenige, die aan dit treurig lot ontkwam en aan de overigen tijding brengen kon. -
Hij was het ook, die later zijne makkers aanraadde eenige runderen van de kudden van Helios te slachten en daardoor de oorzaak werd van hun aller verderf.

eurymachos (eurymachus)

(1) Een der minnaars van Hippodameia; hij werd door Oenomaos verslagen.
(2) Een der overmoedigste vrijërs van Penelope; hij werd door Odysseus bij diens terugkeer gedood.

eurymede

(1) De gade van Glaukos en de moeder van Bellerophon.
(2) Eene der zusters van Meleagros, die het Kalydonische everzwijn doodde. Zij stierf van smart, toen haar broeder door toedoen hunner moeder Althaia eenen ontijdigen dood moest sterven.

eurymedon

(1) De koning der Giganten, de vader van Periboia; van hem verhaalt Homeros, dat hij zich zelven en zijn volk in het verderf stortte.
(2) De wagenmenner van Agamemnon, die tegelijk met zijnen heer door Aigisthos werd gedood. -
De beteekenis van den naam is de "verheerschende".

eurynome

(1) De moeder der Chariten, de dochter van Okeanos, nam met Thetis den door Hera van den Olympos verjaagden Hephaistos op.
(2) Een bijnaam van Artemis in Arkadië. Haar tempel te Phigalia werd slechts éénmaal in het jaar geopend, en bevatte een beeld der godin, dat van boven de gedaante eener vrouw, van onderen die van eene visch had.
(3) De moeder van Adrastos, den koning van Argos, die de aanvoerder was van de zeven tegen Thebe verbonden vorsten.
(4) Eene van de trouwe dienaressen van Odysseus, wier leven na de terugkomst van den held werd gespaard.
(5) De moeder van Agenor.

eurynomos (eurynomus)

Een daimon der onderwereld, die zich met het vleesch der dooden voedde, terwijl hij alleen hunne beenderen overliet.

euryphaëssa

De moeder van Helios, Selene en Eos. Hun vader was de Titan Hyperion.

eurypylos (eurypylus)

(1) De zoon van Euaimon en Ops, werd voor Troje door Paris gewond. Bij de verovering der stad viel hem een kist ten deel, waarin zich een beeld van Dionysos bevond, welks aanblik hem razend maakte. Om te genezen moest hij volgens eene godsspraak dit beeld op eene plaats brengen, waar ongewone offers plaats vonden. Deze plaats vond hij te Aroë in Achaia, waar men jaarlijks aan Artemis eenen jongeling en een meisje offerde. Na de aankomst van Eurypylos met het beeld van Dionysos werden geene menschenoffers meer gebracht. Zie Aisymnetes.
(2) Zie Euphemos.
(3) Een zoon van Telephos en Astyoche, een bondgenoot van koning Priamos. Nadat hij vele dappere Grieksche helden had doen sneuvelen, viel hij zelf na den dood van Achilleus door de hand van diens zoon Pyrrhos.
(4) Een broeder van Althaia, dus een zoon van Thestios en een oom van Meleagros. Hij werd door dezen, wegens eene beleediging op de Kalydonische jacht Atalante aangedaan, evenals zijne broeders, gedood.

eurysakes (eurysaces)

Een zoon van Aias, den zoon van Telamon. Hij had met zijn vader een altaar in Athene. Door zijnen zoon Philaios namelijk was de heerschappij over het eiland Salamis, welke deze van zijnen vader geërfd had, aan de Atheners afgestaan.