1

Accipe belligerae crudum thoraca Minervae,
    ipsa Medusaeae quem timet ira comae.
Dum vacat, haec, Caesar, poterit lorica vocari:
    pectore cum sacro sederit, aegis erit.

2

Invia Sarmaticis domini lorica sagittis
    et Martis Getico tergore fida magis,
quam vel ad Aetolae securam cuspidis ictus
    texuit innumeri lubricus unguis apri,
felix sorte tua, sacrum cui tangere pectus              5
    fas erit et nostri mente calere dei.
I comes et magnos inlaesa merere triumphos
    palmataeque ducem, sed cito, redde togae.

3

Cur non mitto meos tibi, Pontiliane, libellos?
    ne mihi tu mittas, Pontiliane, tuos.

4

Esset, Castrice, cum mali coloris,
versus scribere coepit Oppianus.

5

Si desiderium, Caesar, populique patrumque
    respicis et Latiae gaudia vera togae,
redde deum votis poscentibus. Invidet hosti
    Roma suo, veniat laurea multa licet:
terrarum dominum propius videt ille tuoque              5
    terretur vultu barbarus et fruitur.

6

Ecquid Hyperboreis ad nos conuersus ab oris
    Ausonias Caesar iam parat ire uias?
Certus abest auctor, sed uox hoc nuntiat omnis:
    credo tibi, uerum dicere, Fama, soles.
Publica uictrices testantur gaudia chartae,              5
    Martia laurigera cuspide pila uirent.
Rursus, io, magnos clamat tibi Roma triumphos,
    inuictusque tua, Caesar, in urbe sonas.
Sed iam laetitiae quo sit fiducia maior,
    Sarmaticae laurus nuntius ipse ueni.              10

7

Hiberna quamuis Arctos et rudis Peuce
et ungularum pulsibus calens Hister
fractus cornu iam ter inprobo Rhenus
teneat domantem regna perfidae gentis
te, summe mundi rector et parens orbis:              5
abesse nostris non tamen potes uotis.
Illic et oculis et animis sumus, Caesar,
adeoque mentes omnium tenes unus
ut ipsa magni turba nesciat Circi
utrumque currat Passerinus an Tigris.              10

8

Nunc hilares, si quando mihi, nunc ludite, Musae:
    uictor ab Odrysio redditur orbe deus.
Certa facis populi tu primus uota, December:
    iam licet ingenti dicere uoce "Venit!"
felix sorte tua! Poteras non cedere Iano,              5
    gaudia si nobis quae dabit ille dares.
Festa coronatus ludet conuicia miles,
    inter laurigeros cum comes ibit equos.
Fas audire iocos leuioraque carmina, Caesar,
    et tibi, si lusus ipse triumphus amat.              10

9

Cum sexaginta numeret Cascellius annos,
    ingeniosus homo est: quando disertus erit?

10

Pedicatur Eros, fellat Linus: Ole, quid ad te
    de cute quid faciant ille uel ille sua?
Centenis futuit Matho milibus: Ole, quid ad te?
    Non tu propterea sed Matho pauper erit.
In lucem cenat Sertorius: Ole, quid ad te,              5
    cum liceat tota stertere nocte tibi?
Septingenta Tito debet Lupus: Ole, quid ad te?
    Assem ne dederis crediderisue Lupo.
Illud dissimulas ad te quod pertinet, Ole,
    quodque magis curae conuenit esse tuae.              10
Pro togula debes: hoc ad te pertinet, Ole.
    Quadrantem nemo iam tibi credit: et hoc.
Vxor moecha tibi est: hoc ad te pertinet, Ole.
    Poscit iam dotem filia grandis: et hoc.
Dicere quindecies poteram quod pertinet ad te:              15
    sed quid agas ad me pertinet, Ole, nihil.

11

Cogis me calamo manuque nostra
emendare meos, Pudens, libellos.
O quam me nimium probas amasque
qui uis archetypas habere nugas!

12

Sic me fronte legat dominus, Faustine, serena
    excipiatque meos qua solet aure iocos,
ut mea nec iuste quos odit pagina laesit
    et mihi de nullo fama rubore placet.
Quid prodest, cupiant cum quidam nostra uideri,              5
    si qua Lycambeo sanguine tela madent,
uipereumque uomat nostro sub nomine uirus,
    qui Phoebi radios ferre diemque negat?
ludimus innocui: scis hoc bene: iuro potentis
    per genium famae Castaliumque gregem              10
perque tuas aures, magni mihi numinis instar,
    lector inhumana liber ab inuidia.

13

Dum Tiburtinis albescere solibus audit
    antiqui dentis fusca Lycoris ebur,
uenit in Herculeos colles. Quid Tiburis alti
    aura ualet! Paruo tempore nigra redit.

14

Accidit infandum nostrae scelus, Aule, puellae;
    amisit lusus deliciasque suas:
non quales teneri plorauit amica Catulli
    Lesbia, nequitiis passeris orba sui,
uel Stellae cantata meo quas fleuit Ianthis,              5
    cuius in Elysio nigra columba uolat:
lux mea non capitur nugis neque moribus istis
    nec dominae pectus talia damna mouent:
bis senos puerum numerantem perdidit annos,
    mentula cui nondum sesquipedalis erat.              10

15

Quis puer hic nitidis absistit Ianthidos undis?
    Effugit dominam Naida numquid Hylas?
O bene quod silua colitur Tirynthius ista
    et quod amatrices tam prope seruat aquas!
Securus licet hos fontes, Argynne, ministres:              5
    nil facient Nymphae; ne uelit ipse caue.

16

Aera domi non sunt, superest hoc, Regule, solum
    ut tua vendamus munera: numquid emis?

Caritas
O gulle filantroop,
zo minzaam en gedreven,
ik heb alleen maar hoop
dat ik kan blijven leven
wanneer ik jou verkoop
wat jij mij hebt gegeven!

Vert. Frans van Dooren.

17

Ruris bibliotheca delicati,
uicinam uidet unde lector urbem,
inter carmina sanctiora si quis
lasciuae fuerit locus Thaliae,
hos nido licet inseras uel imo,              5
septem quos tibi misimus libellos
auctoris calamo sui notatos:
haec illis pretium facit litura.
At tu munere, delicata, paruo
quae cantaberis orbe nota toto,              10
pignus pectoris hoc mei tuere,
Iuli bibliotheca Martialis.

18

Cum tibi sit facies de qua nec femina possit
    dicere, cum corpus nulla litura notet,
cur te tam rarus cupiat repetatque fututor
    miraris? Vitium est non leve, Galla, tibi.
Accessi quotiens ad opus mixtisque movemur              5
    inguinibus, cunnus non tacet, ipsa taces.
di facerent ut tu loquereris et ille taceret:
    offendor cunni garrulitate tui.
Pedere te mallem: namque hoc nec inutile dicit
    Symmachus et risum res movet ista simul.              10
Quis ridere potest fatui poppysmata cunni?
    Cum sonat hic, cui non mentula mensque cadit?
Dic aliquid saltem clamosoque obstrepe cunno
    et, si adeo muta es, disce vel inde loqui.

Sprakeloos
Ofschoon geen mens op jouw gezicht
ook maar een puistje kan bespeuren,
en aan jouw naaktheid, als je er ligt,
in feite niets valt af te keuren,
Galla, blijkt er toch nooit een man
twee keer zijn gat aan jou te branden.
En vraag je mij nu hoe dat kan,
dan zeg ik, Galla, 't is een schande!
Want als ik wulps van gretigheid
in bed diep in jou ben gekropen,
kwebbelt jouw kut de hele tijd
maar doe jijzelf je mond niet open.
O lieten toch de goden jóu
eens praten en je schaamdeel zwijgen!
Want 't is zo'n snappend mondjegauw
dat ik er haast wat van zou krijgen.
't Was beter dat je winden liet
en ook nog goed voor de gezondheid,
en bovendien, wie lacht er niet
als er zo'n grapjas uit de kont glijdt?
Maar wie kan lachen als een kut
steeds weer opnieuw begint te smekken,
en wie verliest niet alle fut
om dan zijn penis nog te strekken?
Zeg iets, Galla, of schreeuw of gil
tegen je kut die 't niet kan laten,
en wees in godsnaam niet zo stil
maar leer van háár hoe je moet praten!

Vert. Frans van Dooren.

19

Fragmentum quod uile putas et inutile lignum,
    haec fuit ignoti prima carina maris.
Quam nec Cyaneae quondam potuere ruinae
    frangere nec Scythici tristior ira freti.
Saecula uicerunt: sed quamuis cesserit annis,              5
    sanctior est salua parua tabella rate.

20

Nihil est miserius neque gulosius Santra.
Rectam uocatus cum cucurrit ad cenam,
quam tot diebus noctibusque captauit,
ter poscit apri glandulas, quater lumbum,
et utramque coxam leporis et duos armos,              5
nec erubescit peierare de turdo
et ostreorum rapere liuidos cirros.
Buccis placentae sordidam linit mappam;
illic et uuae conlocantur ollares
et Punicorum pauca grana malorum              10
et excauatae pellis indecens uoluae
et lippa ficus debilisque boletus.
Sed mappa cum iam mille rumpitur furtis,
rosos tepenti spondylos sinu condit
et deuorato capite turturem truncum.              15
Colligere longa turpe nec putat dextra
analecta quidquid et canes reliquerunt.
Nec esculenta sufficit gulae praeda:
mixto lagonam replet ad pedes uino.
Haec per ducentas cum domum tulit scalas              20
seque obserata clusit anxius cella
gulosus ille, postero die uendit.

21

Haec est illa dies, quae magni conscia partus
    Lucanum populis et tibi, Polla, dedit.
Heu! Nero crudelis nullaque inuisior umbra,
    debuit hoc saltem non licuisse tibi.

22

Vatis Apollinei magno memorabilis ortu
    lux redit: Aonidum turba, fauete sacris.
Haec meruit, cum te terris, Lucane, dedisset,
    mixtus Castaliae Baetis ut esset aquae.

23

Phoebe, ueni, sed quantus eras cum bella tonanti
    ipse dares Latiae plectra secunda lyrae.
Quid tanta pro luce precer? Tu, Polla, maritum
    saepe colas et se sentiat ille coli.

24

Cum Iuuenale meo quae me committere temptas,
    quid non audebis, perfida lingua, loqui?
Te fingente nefas Pyladen odisset Orestes,
    Thesea Pirithoi destituisset amor,
tu Siculos fratres et maius nomen Atridas              5
    et Ledae poteras dissociare genus.
Hoc tibi pro meritis et talibus inprecor ausis,
    ut facias illud quod, puto, lingua, facis.

25

Dulcia cum tantum scribas epigrammata semper
    et cerussata candidiora cute,
nullaque mica salis nec amari fellis in illis
    gutta sit, o demens, uis tamen illa legi!
Nec cibus ipse iuuat morsu fraudatus aceti,              5
    nec grata est facies cui gelasinus abest.
Infanti melimela dato fatuasque mariscas:
    nam mihi, quae nouit pungere, Chia sapit.

26

Apollinarem conueni meum, scazon,
et si uacabit — ne molestus accedas, —
hoc qualecumque, cuius aliqua pars ipse est,
dabis: haec facetum carmen inbuant aures.
Si te receptum fronte uideris tota,              5
noto rogabis ut fauore sustentet.
Quanto mearum, scis, amore nugarum
flagret: nec ipse plus amare te possum.
Contra malignos esse si cupis tutus,
Apollinarem conueni meum, scazon.              10

27

Tuscae glandis aper populator et ilice multa
    iam piger, Aetolae fama secunda ferae,
quem meus intrauit splendenti cuspide Dexter,
    praeda iacet nostris inuidiosa focis.
Pinguescant madido laeti nidore penates              5
    flagret et exciso festa culina iugo.
Sed cocus ingentem piperis consumet aceruum,
    addet et arcano mixta Falerna garo:
ad dominum redeas, noster te non capit ignis,
    conturbator aper: uilius esurio.              10

28

Sic Tiburtinae crescat tibi silua Dianae
    et properet caesum saepe redire nemus,
nec Tartesiacis Pallas tua, Fusce, trapetis
    cedat et inmodici dent bona musta lacus;
sic fora mirentur, sic te Palatia laudent,              5
    excolat et geminas plurima palma fores:
otia dum medius praestat tibi parua December,
    exige, sed certa, quos legis, aure iocos.
"Scire libet uerum? Res est haec ardua."
    quod tibi uis dici dicere, Fusce, potes.              10

29

Thestyle, Victoris tormentum dulce Voconi,
    quo nemo est toto notior orbe puer,
sic etiam positis formonsus amere capillis
    et placeat uati nulla puella tuo:
paulisper domini doctos sepone libellos,              5
    carmina Victori dum lego parua tuo.
Et Maecenati, Maro cum cantaret Alexin,
    nota tamen Marsi fusca Melaenis erat.

30

Das Parthis, das Germanis, das, Caelia, Dacis,
    nec Cilicum spernis Cappadocumque toros;
et tibi de Pharia Memphiticus urbe fututor
    nauigat, a rubris et niger Indus aquis;
nec recutitorum fugis inguina Iudaeorum,              5
    nec te Sarmatico transit Alanus equo.
Qua ratione facis, cum sis Romana puella,
    quod Romana tibi mentula nulla placet?

31

Raucae chortis aues et oua matrum
et flauas medio uapore Chias
et fetum querulae rudem capellae
nec iam frigoribus pares oliuas
et canum gelidis holus pruinis              5
de nostro tibi missa rure credis?
O quam, Regule, diligenter erras!
Nil nostri, nisi me, ferunt agelli.
Quidquid uilicus Vmber aut colonus
aut rus marmore tertio notatum              10
aut Tusci tibi Tusculiue mittunt,
id tota mihi nascitur Subura.

32

Attice, facundae renouas qui nomina gentis
    nec sinis ingentem conticuisse domum,
te pia Cecropiae comitatur turba Mineruae,
    te secreta quies, te sophos omnis amat.
At iuuenes alios fracta colit aure magister              5
    et rapit inmeritas sordidus unctor opes.
Non pila, non follis, non te paganica thermis
    praeparat aut nudi stipitis ictus hebes,
uara nec in lento ceromate bracchia tendis,
    non harpasta uagus puluerulenta rapis,              10
sed curris niueas tantum prope Virginis undas
    aut ubi Sidonio taurus amore calet.
Per uarias artes, omnis quibus area seruit,
    ludere, cum liceat currere, pigritia est.

33

Sordidior caeno cum sit toga, calceus autem
    candidior prima sit tibi, Cinna, niue:
deiecto quid, inepte, pedes perfundis amictu?
    Collige, Cinna, togam; calceus ecce perit.

34

Quo possit fieri modo, Seuere,
ut uir pessimus omnium Charinus
unam rem bene fecerit, requiris?
Dicam, sed cito. Quid Nerone peius?
Quid thermis melius Neronianis?              5
Non dest protinus, ecce, de malignis
qui sic rancidulo loquatur ore:
"Quid tu tot domini deique nostri
praefers muneribus?" Neronianas
thermas praefero balneis cinaedi.              10

35

Inguina succinctus nigra tibi seruos aluta
    stat, quotiens calidis tota foueris aquis;
sed meus, ut de me taceam, Laecania, seruos
    Iudaeum nuda sub cute pondus habet,
sed nudi tecum iuuenesque senesque lauantur.              5
    An sola est serui mentula uera tui?
Ecquid femineos sequeris, matrona, recessus,
    secretusque tua, cunne, lauaris aqua?

36

Cum pluuias madidumque Iouem perferre negaret
    et rudis hibernis uilla nataret aquis,
plurima, quae posset subitos effundere nimbos,
    muneribus uenit tegula missa tuis.
Horridus, ecce, sonat Boreae stridore December:              5
    Stella, tegis uillam, non tegis agricolam.

37

Nosti mortiferum quaestoris, Castrice, signum?
    Est operae pretium discere theta nouum:
exprimeret quotiens rorantem frigore nasum,
    letalem iuguli iusserat esse notam.
Turpis ab inuiso pendebat stiria naso,              5
    cum flaret media fauce December atrox:
collegae tenuere manus: quid plura requiris?
    Emungi misero, Castrice, non licuit.

38

Tantus es et talis, nostri Polypheme, Seueri
    ut te mirari possit et ipse Cyclops.
Sed nec Scylla minor. Quod si fera monstra duorum
    iunxeris, alterius fiet uterque timor.

39

Discursus uarios uagumque mane
et fastus et haue potentiorum
cum perferre patique iam negaret,
coepit fingere Caelius podagram.
Quam dum uolt nimis adprobare ueram              5
et sanas linit obligatque plantas
inceditque gradu laborioso,
—quantum cura potest et ars doloris! —
desit fingere Caelius podagram.

40

Hic iacet ille senex Augusta notus in aula,
    pectore non humili passus utrumque deum;
natorum pietas sanctis quem coniugis umbris
    miscuit: Elysium possidet ambo nemus.
Occidit illa prior uiridi fraudata iuuenta:              5
    hic prope ter senas uixit Olympiadas.
Sed festinatis raptum tibi credidit annis,
    aspexit lacrimas quisquis, Etrusce, tuas.

41

Cosmicos esse tibi, Semproni Tucca, uideris.
    Cosmica, Semproni, tam mala quam bona sunt.

42

Muneribus cupiat se quis contendere tecum,
    audeat hic etiam, Castrice, carminibus.
Nos tenues in utroque sumus uincique parati:
    inde sopor nobis et placet alta quies.
Tam mala cur igitur dederim tibi carmina, quaeris?              5
    Alcinoo nullum poma dedisse putas?

43

Primum est ut praestes, si quid te, Cinna, rogabo;
    illud deinde sequens ut cito, Cinna, neges.
Diligo praestantem; non odi, Cinna, negantem:
    sed tu nec praestas nec cito, Cinna, negas.

44

Maximus ille tuus, Ouidi, Caesonius hic est,
    cuius adhuc uultum uiuida cera tenet.
Hunc Nero damnauit; sed tu damnare Neronem
    ausus es et profugi, non tua, fata sequi:
aequora per Scyllae magnus comes exulis isti,              5
    qui modo nolueras consulis ire comes.
Si uictura meis mandantur nomina chartis
    et fas est cineri me superesse meo,
audiet hoc praesens uenturaque turba fuisse
    ille te, Senecae quod fuit ille suo.              10

45

Facundi Senecae potens amicus,
caro proximus aut prior Sereno,
hic est Maximus ille, quem frequenti
felix littera pagina salutat.
Hunc tu per Siculas secutus undas,              5
o nullis, Ouidi, tacende linguis,
spreuisti domini furentis iras.
Miretur Pyladen suum uetustas,
haesit qui comes exuli parentis.
Quis discrimina comparet duorum?              10
Haesisti comes exuli Neronis.

46

Commendare tuum dum uis mihi carmine munus
    Maeonioque cupis doctius ore loqui,
excrucias multis pariter me teque diebus,
    et tua de nostro, Prisce, Thalia tacet.
Diuitibus poteris musas elegosque sonantes              5
    mittere: pauperibus munera pezav dato.

47

Doctorum Licini celeberrime Sura uirorum,
    cuius prisca grauis lingua reduxit auos,
redderis — heu, quanto fatorum munere! — nobis
    gustata Lethes paene remissus aqua.
Perdiderant iam uota metum securaque flebat              5
    tristities lacrimis iamque peractus eras:
non tulit inuidiam taciti reganator Auerni
    et ruptas Fatis reddidit ipse colus.
Scis igitur quantas hominum mors falsa querellas
    mouerit et frueris posteritate tua.              10
Viue uelut rapto fugitiuaque gaudia carpe:
    perdiderit nullum uita reuersa diem.

48

Cum mensas habeat fere trecentas,
pro mensis habet Annius ministros:
transcurrunt gabatae uolantque lances.
Has uobis epulas habete, lauti:
nos offendimur ambulante cena.              5

49

Parua suburbani munuscula mittimus horti:
    faucibus oua tuis, poma, Seuere, gulae.

50

Fons dominae, regina loci quo gaudet Ianthis,
    gloria conspicuae deliciumque domus,
cum tua tot niueis ornetur ripa ministris
    et Ganymedeo luceat unda choro,
quid facit Alcides silua sacratus in ista?              5
    Tam uicina tibi cur tenet antra deus?
Nunquid Nympharum notos obseruat amores,
    tam multi pariter ne rapiantur Hylae?

51

Mercari nostras si te piget, Vrbice, nugas
    et lasciua tamen carmina nosse libet,
Pompeium quaeres — et nosti forsitan — Auctum;
    Vltoris prima Martis in aede sedet:
iure madens uarioque togae limatus in usu              5
    non lector meus hic, Vrbice, sed liber est.
Sic tenet absentes nostros cantatque libellos
    ut pereat chartis littera nulla meis:
denique, si uellet, poterat scripsisse uideri;
    sed famae mauult ille fauere meae.              10
Hunc licet a decuma — neque enim satis ante uacabit —
    sollicites, capiet cenula parua duos;
ille leget, bibe tu; nolis licet, ille sonabit:
    et cum "Iam satis est" dixeris, ille leget.

52

Gratum est quod Celeri nostros legis, Aucte, libellos,
    si tamen et Celerem quod legis, Aucte, iuuat.
Ille meas gentes et Celtas rexit Hiberos,
    nec fuit in nostro certior orbe fides.
Maior me tanto reuerentia turbat et aures              5
    non auditoris, iudicis esse puto.

53

Omnia misisti mihi Saturnalibus, Vmber,
    munera, contulerant quae tibi quinque dies:
bis senos triplices et dentiscalpia septem;
    his comes accessit spongea, mappa, calix,
semodiusque fabae cum uimine Picenarum              5
    et Laletanae nigra lagona sapae;
paruaque cum canis uenerunt cottana prunis
    et Libycae fici pondere testa grauis.
Vix puto triginta nummorum tota fuisse
    munera, quae grandes octo tulere Syri.              10
Quanto commodius nullo mihi ferre labore
    argenti potuit pondera quinque puer!

54

Semper mane mihi de me mera somina narras,
    quae moueant animum sollicitentque meum.
Iam prior ad faecem, sed et haec uindemia uenit,
    exorat noctes dum mihi saga tuas;
consumpsi salsasque molas et turis aceruos;              5
    decreuere greges, dum cadit agna frequens;
non porcus, non chortis aues, non oua supersunt.
    Aut uigila aut dormi, Nasidiane, tibi.

55

Nulli munera, Chreste, si remittis,
nec nobis dederis remiserisque:
credam te satis esse liberalem.
Sed si reddis Apicio Lupoque
et Gallo Titioque Caesioque,              5
linges non mihi — nam proba et pusilla est —
sed quae de Solymis uenit perustis
damnatam modo mentulam tributis.

56

Astra polumque pia cepisti mente, Rabiri,
    Parrhasiam mira qui struis arte domum.
Phidiaco si digna Ioui dare templa parabit,
    has petet a nostro Pisa Tonante manus.

57

Castora de Polluce Gabinia fecit Achillan:
    puVx ajgaqov" fuerat, nunc erit ippovdamo".

58

Iam sex aut septem nupsisti, Galla, cinaedis,
    dum coma te nimium pexaque barba iuuat;
deinde experta latus mandidoque simillima loro
    inguina nec lassa stare coacta manu,
deseris inbelles thalamos mollemque maritum,              5
    rursus et in similes decidis usque toros.
Quaere aliquem Curios semper Fabiosque loquentem,
    hirsutum et dura rusticitate trucem:
inuenies; sed habet tristis quoque turba cinaedos:
    difficile est uero nubere, Galla, uiro.              10

59

Non cenat sine apro noster, Tite, Caecilianus:
    bellum conuiuam Caecilianus habet.

60

Tarpeiae uenerande rector aulae,
quem saluo duce credimus Tonantem,
cum uotis sibi quisque te fatiget
et poscat dare quae dei potestis:
nil pro me mihi, Iuppiter, petenti              5
ne suscensueris uelut superbo.
Te pro Caesare debeo rogare:
pro me debeo Caesarem rogare.

61

Abstulerat totam temerarius institor urbem
    inque suo nullum limine limen erat.
Iussisti tenuis, Germanice, crescere uicos,
    et modo quae fuerat semita, facta uia est.
Nulla catenatis pila est praecincta lagonis              5
    nec praetor medio cogitur ire luto,
stringitur in densa nec caeca nouacula turba
    occupat aut totas nigra popina uias.
Tonsor, copo, cocus, lanius sua limina seruant.
    Nunc Roma est, nuper magna taberna fuit.              10

62

Reclusis foribus grandes percidis, Amille,
    et te deprendi, cum facis ista, cupis,
ne quid liberti narrent seruique paterni
    et niger obliqua garrulitate cliens.
Non pedicari se qui testatur, Amille,              5
    illud saepe facit quod sine teste facit.

63

Perpetui numquam moritura uolumina Sili
    qui legis et Latia carmina digna toga,
Pierios tantum uati placuisse recessus
    credis et Aoniae Bacchica serta comae?
Sacra cothurnati non attigit ante Maronis              5
    impleuit magni quam Ciceronis opus:
hunc miratur adhuc centum grauis hasta uirorum,
    hunc loquitur grato plurimus ore cliens.
Postquam bis senis ingentem fascibus annum
    rexerat adserto qui sacer orbe fuit,              10
emeritos Musis et Phoebo tradidit annos
    proque suo celebrat nunc Helicona foro.

64

Qui tonsor fueras tota notissimus urbe
    et post hoc dominae munere factus eques,
Sicanias urbes Aetnaeaque regna petisti,
    Cinname, cum fugeres tristia iura fori.
Qua nunc arte graues tolerabis inutilis annos?              5
    Quid facit infelix et fugitiua quies?
Non rhetor, non grammaticus ludiue magister,
    non Cynicus, non tu Stoicus esse potes,
uendere nec uocem Siculis plausumque theatris:
    quod superest, iterum, Cinname, tonsor eris.              10

65

Lis te bis decumae numerantem frigora brumae
    conterit una tribus, Gargiliane, foris.
Ah miser et demens! Viginti litigat annis
    quisquam cui uinci, Gargiliane, licet?

66

Heredem Fabius Labienum ex asse reliquit:
    plus meruisse tamen se Labienus ait.

67

Pedicat pueros tribas Philaenis
et tentigine saeuior mariti
undenas dolat in die puellas.
Harpasto quoque subligata ludit
et flauescit haphe, grauesque draucis              5
halteras facili rotat lacerto,
et putri lutulenta de palaestra
uncti uerbere uapulat magistri:
nec cenat prius aut recumbit ante
quam septem uomuit meros deunces;              10
ad quos fas sibi tunc putat redire,
cum coloephia sedecim comedit.
Post haec omnia cum libidinatur,
non fellat — putat hoc parum uirile —
sed plane medias uorat puellas.              15
Di mentem tibi dent tuam, Philaeni,
cunnum lingere quae putas uirile.

68

Commendare meas, Instanti Rufe, Camenas
    parce, precor, socero: seria forsan amat.
Quod si lasciuos admittit et ille libellos,
    haec ego uel Curio Fabricioque legam.

69

Haec est illa tibi promissa Theophila, Cani,
    cuius Cecropia pectora dote madent.
Hanc sibi iure petat magni senis Atticus hortus,
    nec minus esse suam Stoica turba uelit.
Viuet opus quodcumque per has emiseris aures;              5
    tam non femineum nec populare sapit.
Non tua Pantaenis nimium se praeferat illi,
    quamuis Pierio sit bene nota choro.
Carmina fingentem Sappho laudabat amatrix:
    castior haec et non doctior illa fuit.              10

70

Ipsarum tribadum tribas, Philaeni,
recte, quam futuis, uocas amicam.

71

Ficosa est uxor, ficosus et ipse maritus,
    filia ficosa est et gener atque nepos,
nec dispensator nec uilicus ulcere turpi
    nec rigidus fossor, sed nec arator eget.
Cum sint ficosi pariter iuuenesque senesque,              5
    res mira est, ficos non habet unus ager.

72

Gratus sic tibi, Paule, sit December
nec uani triplices breuesque mappae
nec turis ueniant leues selibrae,
sed lances ferat et scyphos auorum
aut grandis reus aut potens amicus,              5
seu quod te potius iuuat capitque;
sic uincas Nouiumque Publiumque
mandris et uitreo latrone clusos;
sic palmam tibi de trigone nudo
unctae det fauor arbiter coronae              10
nec laudet Polybi magis sinistras:
si quisquam mea dixerit malignus
atro carmina quae madent ueneno,
ut uocem mihi commodes patronam
et quantum poteris, sed usque, clames:              15
"Non scripsit meus ista Martialis."

73

Esquiliis domus est, domus est tibi colle Dianae,
    et tua patricius culmina uicus habet;
hinc uiduae Cybeles, illinc sacraria Vestae,
    inde nouum, ueterem prospicis inde Iouem.
Dic ubi conueniam, dic qua te parte requiram;              5
    quisquis ubique habitat, Maxime, nusquam habitat.

74

Cyllenes caelique decus, facunde minister,
    aurea cui torto uirga dracone uiret:
sic tibi lasciui non desit copia furti,
    siue cupis Paphien seu Ganymede cales;
maternaeque sacris ornentur frondibus Idus              5
    et senior parca mole prematur auus:
hunc semper Norbana diem cum coniuge Carpo
    laeta colat, primis quo coiere toris.
Hic pius antistes sophiae sua dona ministrat,
    hic te ture uocat fidus et ipse Ioui.              10

75

Vis futui gratis, cum sis deformis anusque.
    Res perridicula est: uis dare nec dare uis.

76

Quod te diripiunt potentiores
per conuiuia, porticus, theatra,
et tecum, quotiens ita incidisti,
gestari iuuat, et iuuat lauari:
nolito nimium tibi placere.              5
Delectas, Philomuse, non amaris.

77

Exigis ut nostros donem tibi, Tucca, libellos.
    Non faciam: nam uis uendere, non legere.

78

Cum Saxetani ponatur coda lacerti
    et, bene si cenas, conchis inuncta tibi,
sumen, aprum, leporem, boletos, ostrea, mullos
    mittis: habes nec cor, Papyle, nec genium.

79

Potaui modo consulare uinum.
Quaeris quam uetus atque liberale?
Prisco consule conditum: sed ipse
qui ponebat erat, Seuere, consul.

80

Quatenus Odrysios iam pax Romana triones
    temperat et tetricae conticuere tubae,
hunc Marcellino poteris, Faustine, libellum
    mittere: iam chartis, iam uacat ille iocis.
Sed si parua tui munuscula quaeris amici              5
    commendare, ferat carmina nostra puer:
non qualis Geticae satiatus lacte iuuencae
    Sarmatica rigido ludit in amne rota,
sed Mitylenaei roseus mangonis ephebus
    uel non caesus adhuc matre iubente Lacon.              10
At tibi captiuo famulus mittetur ab Histro
    qui Tiburtinas pascere possit oues.

81

"Triginta toto mala sunt epigrammata libro."
Si totidem bona sunt, Lause, bonus liber est.

82

Menophili penem tam grandis fibula uestit
    ut sit comoedis omnibus una satis.
Hunc ego credideram — nam saepe lauamur in unum —
    sollicitum uoci parcere, Flacce, suae:
dum ludit media populo spectante palaestra,              5
    delapsa est misero fibula: uerpus erat.

83

Eutrapelus tonsor dum circuit ora Luperci
    expingitque genas, altera barba subit.

84

Dum mea Caecilio formatur imago Secundo
    spirat et arguta picta tabella manu,
i, liber, ad Geticam Peucen Histrumque iacentem:
    haec loca perdomitis gentibus ille tenet.
Parua dabis caro, sed dulcia, dona sodali:              5
    certior in nostro carmine uoltus erit;
casibus hic nullis, nullis delebilis annis
    uiuet, Apelleum cum morietur opus.

85

Quod non insulse scribis tetrasticha quaedam,
    disticha quod belle pauca, Sabelle, facis,
laudo nec admiror. Facile est epigrammata belle
    scribere. Sed librum scribere difficile est.

86

Ad natalicias dapes uocabar,
essem cum tibi, Sexte, non amicus.
Quid factum est, rogo, quid repente factum est,
post tot pignora nostra, post tot annos
quod sum praeteritus uetus sodalis?              5
Sed causam scio. Nulla uenit a me
Hispani tibi libra pustulati
nec leuis toga nec rudes lacernae.
Non est sportula quae negotiatur;
pascis munera, Sexte, non amicos.              10
Iam dices mihi "Vapulet uocator."

87

Si meus aurita gaudet lagalopece Flaccus,
    si fruitur tristi Canius Aethiope;
Publius exiguae si flagrat amore catellae,
    si Cronius similen cercopithecon amat;
delectat Marium si perniciosus ichneumon,              5
    pica salutatrix si tibi, Lause, placet;
si gelidum collo nectit Cadilla draconem,
    luscinio tumulum si Telesilla dedit:
blanda Cupidinei cur non amet ora Labyrtae
    qui uidet haec dominis monstra placere suis?              10

88

Fertur habere meos, si uera est fama, libellos
    inter delicias pulchra Vienna suas.
Me legit omnis ibi senior iuuenisque puerque,
    et coram tetrico casta puella uiro.
Hoc ego maluerim quam si mea carmina cantent              5
    qui Nilum ex ipso protinus ore bibunt;
quam meus Hispano si me Tagus impleat auro
    pascat et Hybla meas, pascat Hymettos apes.
Non nihil ergo sumus nec blandae munere linguae
    decipimur: credam iam puto, Lause, tibi.              10

89

I, felix rosa, mollibusque sertis
nostri cinge comas Apollinaris.
Quas tu nectere candidas, sed olim,
sic te semper amet Venus, memento.

90

Iactat inaequalem Matho me fecisse libellum:
    si uerum est, laudat carmina nostra Matho.
Aequales scribit libros Caluinus et Vmber:
    aequalis liber est, Cretice, qui malus est.

91

De nostro, facunde, tibi, Iuuenalis, agello
    Saturnalicias mittimus, ecce, nuces.
Cetera lasciuis donauit poma puellis
    mentula custodis luxuriosa dei.

92

"Si quid opus fuerit, scis me non esse rogandum"
    uno bis dicis, Baccara, terque die.
Appellat rigida tristis me uoce Secundus:
    audis et nescis, Baccara, quid sit opus.
Pensio te coram petitur clareque palamque:              5
    audis et nescis, Baccara, quid sit opus.
Esse queror gelidasque mihi tritasque lacernas:
    audis et nescis, Baccara, quid sit opus.
Hoc opus est, subito fias ut sidere mutus,
    dicere ne possis, Baccara "Si quid opus."              10

93

Narnia, sulphureo quam gurgite candidus amnis
    circuit, ancipiti uix adeunda iugo,
quid tam saepe meum nobis abducere Quintum
    te iuuat et lenta detinuisse mora?
Quid Nomentani causam mihi perdis agelli,              5
    propter uicinum qui pretiosus erat?
Sed iam parce mihi, nec abutere, Narnia, Quinto:
    perpetuo liceat sic tibi ponte frui.

94

Vnguentum fuerat, quod onyx modo parua gerebat:
    olfecit postquam Papylus, ecce, garumst.

95

Bruma est et riget horridus December,
audes tu tamen osculo niuali
omnes obuius hinc et hinc tenere
et totam, Line, basiare Romam.
Quid posses grauiusque saeuiusque              5
percussus facere atque uerbaratus?
Hoc me frigore basiet nec uxor
blandis filia nec rudis labellis,
sed tu dulcior elegantiorque,
cuius liuida naribus caninis              10
dependet glacies rigetque barba,
qualem forficibus metit supinis
tonsor Cinyphio Cilix marito.
Centum occurrere malo cunnilingis
et Gallum timeo minus recentem.              15
Quare si tibi sensus est pudorque,
hibernas, Line, basiationes
in mensem rogo differas Aprilem.

96

Conditus hic ego sum Bassi dolor, Vrbicus infans,
    cui genus et nomen maxima Roma dedit.
Sex mihi de prima derant trieteride menses,
    ruperunt tetricae cum male pensa deae.
Quid species, quid lingua mihi, quid profuit aetas?              5
    da lacrimas tumulo, qui legis ista, meo:
sic ad Lethaeas, nisi Nestore serior, undas
    non eat, optabis quem superesse tibi.

97

Nosti si bene Caesium, libelle,
montanae decus Vmbriae Sabinum,
Auli municipem mei Pudentis,
illi tu dabis haec uel occupato.
Instent mille licet premantque curae,              5
nostris carminibus tamen uacabit.
Nam me diligit ille proximumque
Turni nobilibus legit libellis.
O quantum tibi nominis paratur!
O quae gloria! Quam frequens amator;              10
te conuiuia, te forum sonabit
aedes compita porticus tabernae.
Vni mitteris, omnibus legeris.

98

Omnia, Castor, emis. Sic fiet ut omnia uendas.

99

Sic placidum uideas semper, Crispine, Tonantem
    nec te Roma minus quam tua Memphis amet,
carmina Parrhasia si nostra legentur in aula,
    (namque solent sacra Caesaris aure frui)
dicere de nobis ut lector candidus aude              5
    "Temporibus praestat non nihil iste tuis,
nec Marso nimium minor est doctoque Catullo."
    Hoc satis est: ipsi cetera mando deo.