- 735

tot - 716: Eerste Messenische oorlog.
Bij zijn ontstaan omstreeks - 900 was Sparta een eenvoudige confederatie van enkele gehuchten. Het duurde lang voor het Laconië aan zijn gezag had onderworpen. Voordat de Spartanen daarin waren geslaagd, drongen ze binnen in het naburige Messenië, aangelokt door de rijkdom ervan, en daarna gingen ze over tot de definitieve verovering. Zij hadden twee langdurige oorlogen (- 668) nodig voordat zij hierin slaagden.