XXV.

Pronomen relativum -
Het betrekkelijk voornaamwoord

Een aantal voorbeelden zal wel duidelijk maken, wat een betrekkelijk voornaamwoord is en hoe het werkt:

1. Silvae, per quas erramus, nos terrent.
De bossen, door welke / waardoor wij dwalen, maken ons bang.

Het betrekkelijk voornaamwoord 'quas' heeft betrekking op 'silvae'.
Het relativum 'quas' verwijst naar 'silvae', slaat terug op 'silvae'.
Omdat 'silvae' vrouwelijk is, en meervoud, is 'quas' óók vrouwelijk en meervoud. In getal en geslacht komt het relativum overeen met het antecedent - dat is het woord waar het op terug slaat (van antecedere: vooraf gaan). De naamval hoeft niet hetzelfde te zijn: 'silvae' is nom. meerv., 'quas' is acc. meerv.

2. Belgae, a quibus vincimur, gloriam reportant.
De Belgen, door wie wij worden overwonnen, behalen roem.

Het relativum 'quibus' verwijst naar het antecedent 'Belgae'.
Het komt in getal (meerv.) en geslacht (manl.) overeen met het antecedent, maar de naamvallen zijn verschillend: 'Belgae' is nom., 'quibus' is abl.

Oefening 1 :
Geef de betekenis van de volgende stukjes zin:
(let ook op geslacht, getal en naamval)

1. victoria, quae reportatur
2. avunculus, qui scribit epistulam
3. signum, quod datur
4. rosae, quas carpimus
5. ferae, quibus silvae placent
6. poeta, cuius casa ornatur
7. femina, cuius filios video
8. populi, quarum folia moventur
9. gladii, quibus necantur
10. casa, ex qua venis
11. oppidum, in quo habitas
12. nauta, quocum ambulas
13. Belgae, a quibus vincimur
14. silvae, per quas erramus

Kijk na: KLIK HIER.

Door middel van het betrekkelijk voornaamwoord wordt een bijzin in de hoofdzin geschoven. Zo'n bijzin heet een relatieve bijzin.
Voorbeeld : silvae, per quas erramus, obscurae sunt - de bossen, waar wij doorheen dwalen, zijn donker
De hoofdzin is : silvae obscurae sunt
De relatieve bijzin is : per quas erramus

Oefening 2 :
vertaal de volgende zinnen:

1. socii, qui resistent, victoriam reportabunt.
2. nautae, qui in Siciliam navigabant, a Scylla terrebantur.
3. qui perseverabit, punietur.
4. Galli, quos in Provincia videbamus, magnam praedam reportabunt.
5. de Belgis, quibuscum contendebamus, nihil audiebatur.
6. oppidani , in quos contendimus, muros defendent.
7. incendio, quod spectabamus, multa oppidi templa delebantur.
8. agricola, cuius casa procellâ delebatur, lacrimas tenere non poterat.
9. villa, in qua habitas, ampla est.
10. servi, quorum dominus in magno periculo erat, dominum defendere studebant.
11. agricolae, quibus satis pecuniae non est, equos emere non poterunt.
12. Iuppiter, cui tauros oppidani immolabant, oppidum servabit.
13. nautae, a quibus procella timetur, navigare non audent.
14. puellae, quas avunculus in hortum vocabat, in casa manebant.

Kijk na: KLIK HIER.