XVII.

Het zelfstandig naamwoord - substantivum

A. Ablativus

Athenis Romam migrant - Zij verhuizen van Athene naar Rome.

Ambulamus a Foro ad templum Minervae - Wij wandelen van de markt naar de tempel van Minerva.

Bij bepalingen, die antwoord geven op de vraag : waarvandaan? wordt de ablativus gebruikt. Bij de namen van steden en kleine eilanden ontbreken voorzetsels, in andere gevallen worden de volgende preposities gebruikt:

a(b) : van(af)
de : van(af) (naar beneden)
e(x) : uit

Oefening :
Vertaal naar het Nederlands:

1. Rhodo Athenas navigare debent
2. ex oppido sine gladiis in templum conveniunt
3. Lucius de muro desilire non audet
4. ab horto venis et ambulas in casam
5. Caesar ex oppido Genava in Galliam contendit
6. castra a legato e loco moventur
7. copiae e castris ad fluvium mittuntur

Kijk na: KLIK HIER.

B. Leer de volgende woorden:

amicitia : vriendschap
bene (adv.) : goed, wel
[adv. = adverbium = bijwoord]
causa - gen. : ter wille van, wegens, om
docêre : onderwijzen
festinare : zich haasten
forma : vorm, gestalte
fundus : bodem
gratia : gunst; dank
hora : uur; tijd
infinitum : het oneindige
initium : begin
laborare : werken
lente : langzaam
littera : letter
malum : appel
memoria : herinnering; nagedachtenis
natura : natuur
nervus : zenuw
officium : plicht; ambt
olêre : rieken, stinken
ovum : ei
pro + abl.: voor
schola : school
vita : leven
votum : gelofte

Onthoud de woorden door ze te verbinden met wat je weet:

amicitia > ami (frans); amare (latijn)
bene > bene (italiaans); bonus
causa > cause (engels; frans)
docere > docent
festinare > ?
forma > vorm
fundus > fond (frans); fundament
gratia > gratie
hora > heure (frans)
infinitum > infinite (frans; engels)
initium > initiaal
laborare > labour (engels)
lente > lentement (frans)
littera > letter
malum > ?
memoria > memory (engels); memoriseren
natura > natuur
nervus > nerveus
officium > officieel
olere > ?
ovum > oeuf (frans); ovaal
pro > pro
schola > school
vita > vitaal
votum > votief; devoot

C. Latijn in het Nederlands

Een aantal Latijnse uitdrukkingen, gezegden en spreekwoorden wordt soms ook in het Nederlands gebruikt. Misschien ken je er al een paar:

1. divide et impera!
2. nota bene! (N.B.)
3. ora et labora!
4. vale!
5. festina lente! ( , sed festina. Augustus)
6. hora est
7. non scholae, sed vitae discimus
8. pecunia non olet (Vespasianus)
9. in memoriam
10. ad fundum (bij een dronk)
11. ad infinitum
12. ab ovo ad mala ( van a tot z)
13. pro deo (gratis juridische hulp)
14. pro forma
15. pro patria
16. ex officio (ambtshalve)
17. ex voto

Nakijken: KLIK HIER.