LXXVIII.

Herhaling:
participium, infinitivus, gerundium en gerundivum
naamvallen
NederLatijn
Leesles

 

Leer de volgende woorden:

ad unum omnes : allen tot op de laatste man
certare : wedijveren, strijden
concúrrere : te hoop lopen
expalléscere : verbleken (expallui)
frigidus : koud
mendax, mendacis : leugenachtig
ne ... quidem : zelfs niet
os, oris : mond, gelaat
peritus + gen.: ervaren in
procul : van verre
pulvis, pulveris : stof, zand
vallo continêre : binnen de wal houden

Onthoud door associatie:

ad unum omnes > letterlijk: allen tot (op) één
certare > ?
concurrere > con = cum: samen, bijeen; currere = rennen
expallescere > pallidus: bleek; pallid, pale (en)
frigidus > frigide; frigid (en)
mendax > mendacity (en)
ne ... quidem > ?
os > oraal
peritus > experiment
procul > ?
pulvis > ?
vallo continere > vallum = wal; continere > continent, incontinentie

 

De volgende oefening 1 bevat geen nieuws, maar herhaalt een aantal belangrijke zaken die je al geleerd hebt.

Oefening 1 :
Vertaal de volgende zinnen:

1. Non credo me avum meum brevi visurum esse.
2. Consul castris motis ad oppidum iam contenderat.
3. Cum nautae periti essent navigandi, tempestatem in mari alto non timebant.
4. Homerus cum Hesiodo certasse dicitur.
5. Mendaci homini ne verum quidem dicenti credere solemus.
6. Consul magno hostium numero interfecto suos in castra reduxerat.
7. Dux declarat praedam ex urbe capta inter milites dividendam esse.
8. Hostium castra iamdiu relicta esse consuli nuntiatum est.
9. Romulus fratrem suum Remum occidisse traditur.
10. Omnes Galli signo dato in oppidum concurrunt civesque Romanos interficiunt.
11. Discipuli ad discendum, ad docendum magistri in scholam veniunt.
12. Clamor hostium via Appia Romae appropinquantium iam procul auditus est.
13. Pyramus vestigiis ferae in pulvere visis toto expalluit ore.
14. Cur semper hic puer patri admonendus sit, intellegere non possum.
15. Legati Romani cum in Hispaniam venissent, Saguntum iam ab Hannibale expugnatum esse cognoverunt. 

Kijk na: KLIK HIER

 

Herhaling naamvallen: Let telkens op de naamval van het cursief geschreven woord en probeer te zeggen, waarom juist die naamval is gebruikt.

Oefening 2 :
Vertaal de volgende zinnetjes en woordgroepen:

1. nobis auxilio venerat
2. diu Rhodi habitavit
3. miseret me tui
4. liberis orbata languet
5. lignum levius est ferro
6. filii consulis sumus
7. vir insigni eloquentia est
8. rus migrare mihi in animo est
9. magnis cum copiis contendit
10. his agricolis paucae vaccae sunt
11. multis ante annis migravit
12. aequo animo e vita cessit
13. amor meorum magnus est (kan op twee manieren worden vertaald!)
14. sex diebus Romam pervenit
15. tertio die in castra venit
16. moribus inter se differunt
17. paucis ante diebus nos reliquit
18. lapides magni ponderis iaciunt
19. tres dies corpus humi iacuit
20. species vero pulchrior est
21. domo ab hoste fugati erant
22. cultro acuto se vulneravit
23. valida corpore esse videtur

Kijk na: KLIK HIER.

NederLatijn

Leer de volgende woorden:

corrígere : verbeteren
demonstrare : bewijzen
disputare : (rede)twisten
eundo : abl. gerundium van: ire
gustus, -us : smaak
iustitia : gerechtigheid
memorare : vermelden
mutabilis : veranderlijk
rarus : zeldzaam
summa : som, totaal
utilis : nuttig
varius : wisselvallig
vértere : keren, wenden (verti, versum)
vicis, -is : beurt
vis : jij wil

Onthoud door associatie:

corrigere > corrigeren, correctie
demonstrare > demonstratie
disputare > dispuut
eundo > ?
gustus > goesting (Vlaams)
iustitia > justitie
memorare > memorie; memorabel
mutabilis > mutatie
rarus > rare (en)
summa > som
utilis > utiliteitsdenken
varius > variabel, variant, variatie
vertere > convertibel
vicis > ?
vis > ?

 

Vertaal de volgende woorden, woordgroepen en zinnen:

1. Agenda. [gesubstantiveerd gerundivum]
2. Addenda.
3. Corrigenda.
4. Legenda.
5. Memorandum.
6. De gustibus non est disputandum.
7. Docendi ars docenda [vul aan: est.]
8. Docendo discimus.
9. Fama crescit eundo (Vergilius). [Als een gerucht rondgaat, wordt het steeds meer overdreven.]
10. Nil desperandum Deo duce (V.U. Amsterdam).
11. Quod erat demonstrandum. [wiskunde]
12. Ubi bene, ibi patria.
13. Ubi lex, ibi poena.
14. Varium et mutabile semper femina (Vergilius).
15. In dubiis pro reo.
16. Si vis pacem, para bellum (Vegetius).
17. Sol iustitiae, illustra nos (Utrechtse universiteit?)
18. Summa summarum.
19. Urbi et orbi.
20. Utile dulci.
21. Vice versa.
22. Viva voce.
23. Rara avis.
24. Verba valent usu. 

Kijk na: KLIK HIER

 

Leesles

1. Dario, Persarum regi, duo filii erant: quorum alteri nomen Artaxerxes erat, alteri aetate minori Cyrus.
2. Darius pater moriturus utrumque filium ad se vocari iussit; Artaxerxes iam aderat, Cyrus autem ex Asia Minore, cuius praefectum pater eum constituerat, Persepolim contendit.
3. Post regis mortem Artaxerxes rex factus gravem iniuriam fratri fecit et eum interfecisset, nisi mater intercessisset.
4. In provinciam suam reversus Cyrus ultionis cupidus magnum exercitum comparavit; praeter centum fere Persarum milia etiam Graecos aliquot conduxit, numero ad decem milia.
5. Cum eo exercitu a Sardibus per Asiam ad orientem iter fecit magnisque difficultatibus superatis Euphratem flumen traiecit et brevi post ad Cunaxam cum fratre dimicavit.
6. Primo statim impetu Graeci copias Artaxerxis ingentes fugaverunt et Cyrus sine ullo dubio regnum Persarum obtinuisset, nisi ipse gladio transfixus occidisset.
7. In summo discrimine iam Graecorum res erant: in media hostium terra variis periculis circumdati miserae morti destinati esse videbantur.
8. Multo etiam gravius iis accidit: duces Graecorum a Persis ad colloquium invitati per insidias oppressi et ad unum omnes trucidati sunt.
9. Tunc vir unus, nomine Xenophon, omnium animos recreavit; ne desperarent monuit: per totum enim orbem terrarum nomen Graecorum tantum terrorem facere, ut ex omnibus periculis servarentur, si diis immortalibus suaeque virtuti fiderent.
10. Oratione Xenophontis confirmati Graci eum ducem creaverunt et iter domum capessere decreverunt.
11. Innumerabiles a Graecis difficultates superari debebant, sed tandem de summo aliquo monte mare aspexerunt neque multo post in coloniam Graecam pervenerunt.
12. Haec est illa expeditio Cyri, quae ab ipso Xenophonte descripta est. Liber eius adhuc exstat absque omnibus fere Graecae linguae studiosis legitur; etiam 'Decem milium iter' sive 'Anabasis' vocatur.


moriturus : toen hij op sterven lag
reversus : teruggekeerd
ad unum omnes : allen tot op de laatste man
de desperarent : dat zij niet moesten wanhopen
iter domum capessere : de weg naar huis inslaan

Kijk na: KLIK HIER.