LXXIII.

Gebruik van de ablativus

Ablativus limitationis of respectus :

validus mente, validus corpore: sterk van geest, sterk van lichaam
re (vera) : in werkelijkheid
specie : in schijn
multi numero : velen in aantal
mea sententia : naar mijn mening
omni (ex) parte : in elk opzicht

Op de vraag 'in hoeverre', 'in welk opzicht' antwoordt de ablativus limitationis (van beperking) of respectus (van opzicht). Een meer algemeen begrip (bijvoorbeeld 'sterk') wordt erdoor beperkt of nader bepaald (sterk in zijn geest, sterk van lichaam). Soms gaat de ablativus vergezeld van de prepositie 'ex'.



Leer de volgende woorden:

aliter (bijwoord) : anders
baculus : stok, staf
caecus : blind
claudus : mank
differre : verschillen
finire : begrenzen, bepalen
fortasse : misschien
institutum : instelling
péndere : afwegen, beoordelen
spatium : (tijds)ruimte
species, speciei : schijn
vigor, vigoris : energie, kracht

Onthoud door associatie:

aliter > alius
baculus > bacil (staafvormig)
caecus > ?
claudus > keizer Claudius
differre > different (en)
finire > finis; finish
fortasse > ?
institutum > instituut
pendere > ?
spatium > space (en)
species > species (biologie: soorten worden ingedeeld op grond van uiterlijke kenmerken)
vigor > vigour (en)



Oefening 1 :
Vertaal de volgende zinnen :

(Let goed op de gecursiveerde woorden!)

1. Validior corpore quam mente est.
2. Fuit olim tempus, quo Galli Germanos virtute superarent.
3. Paucos eloquentia cum Cicerone comparari posse constat.
4. Isti cives non re vera homines sunt, sed nomine tantum et specie.
5. Galli spatia omnis temporis non numero dierum, sed noctium finiunt.
6. Mea opinione hic vir praemio dignus est, sed tu fortasse aliter iudicabis.
7. Non ex fortuna, sed ex virtute homines pendere debemus.
8. Gentes Gallicae lingua, institutis, legibus inter se differunt.
9. Ille vir pauper cum sit altero pede claudus, cum baculo ambulat.
10. Animo aegrum eum magis fuisse quam corpore nobis constat.
11. Scimus Hannibalem altero oculo caecum fuisse.
12. Tarentini non armis, non arte belli, non vigore Romanis pares erant.

Kijk na: KLIK HIER.



Leesles

De Solone et Croeso VI

Erat in regia Croesi eo tempore Phrygius quidam advena nomine Adrastus, qui domi fratrem suum invitus occiderat eaque de causa a patre suo, Phrygiae rege, ex patria pulsus confugerat ad Croesum et ab eo scelere purgatus erat.
Cui Croesus, postquam vocari ad se iussit: 'Adraste, iam datur tibi occasio pro accepto purgationis beneficio gratias agendi. Filium meum venatum profecturum in Mysiam comiteris et protegas velim.'
Ad haec Adrastus: 'O rex' inquit 'ut sum maculatus culpa numquam mea sponte ad talem rem descendissem. Nunc autem, quando tu, mi benefactor, iubes, paratus sum. Persuasum tibi habeas filium tuum incolumem ad te reventurum esse quantum per me stat.'
Ita profecti sunt Mysiae legati venatoresque delecti inter quos Atys, Croesi filius, et Adrastus. In montes postquam venere, aprum indagaverunt repertumque undique circumvenerunt et spicula in eum coniecerunt. Tum Phrygius ille Adrastus in aprum telo frustra coniecto filium Croesi mortifero vulnere affecit. Qui morte, quae patri suo praedicta erant, rata fecit.
Brevi post triste agmen urbi appropinquat, quo iam nuntius praecurrerat. Ad Croesum gravissimo dolore perculsum cum venisset, Adrastus se regi necandum tradidit vita indignum se declarans. Rex autem in maestitia tamen misericordia commotus Adrasto veniam dedit neque eum sibi in culpa esse, sed deos pronuntiavit.
At Adrastus secum reputans neminem se esse infeliciorem in Atyis sepulcro se ipsum interfecit.

Aantekeningen:
venatum profecturum: die op het punt staat ter jacht te vertrekken
comiteris ... velim: ik zou graag willen, dat je vergezelt
ut sum maculatus culpa: bevlekt als ik ben door schuld
persuasum tibi habeas: wees ervan overtuigd
quantum per me stat: voor zover het aan mij ligt
profecti sunt: zijn vertrokken
indagare: opsporen
rata facere: in vervulling doen gaan
perculsus: getroffen
necandum: om gedood te worden

Kijk na: KLIK HIER.