CV. Bijzinnen en voegwoorden Vraagzinnen Leer de betekenis van de volgende voegwoorden: quoniam : aangezien, omdat quominus : om (na werkwoorden van 'verhinderen') si : als nisi of si non : als niet ut: + coni.: opdat; zodat; hoewel; + indic.: zoals (+ indic. kan het ook een vraagwoord zijn: hoe?); hoewel (met ita) ne : opdat niet ut non : zodat niet cum : + indic.: wanneer, toen; + coni.: nadat, omdat, hoewel priusquam : voordat quamquam : hoewel postquam : nadat ut primum / cum primum : zodra quod : (om)dat quoad : zo lang als dum : terwijl (+ praesens); + coni. mits, als ... maar (dum)modo : als ... maar donec : totdat quin : dat niet; of Leer de volgende woorden: abstinentia : onbaatzuchtigheid cessare ab : aflaten van custodia : bewaking, gevangenis defessus : afgemat dirímere : onderbreken emicare : opspringen (emicui) erúmpere : een uitval doen eventus, -us : afloop excellere : uitmunten exorare : dringend smeken ferire : stoten, treffen (met perf. en ppp van icere: ici, ictus) haruspex, haruspicis : waarzegger iam bij ontkenningen : meer impedire : beletten incautus : onvoorzichtig industria : ijver, werkzaamheid insístere : zich toeleggen op, aanwenden investigare : opsporen pariter (bijwoord) : gelijkelijk propulsare : uitbannen providentia : voorzienigheid recípere se : zich herstellen religare : vastbinden rescíndere : afbreken solum : bodem, grond tenere studium : zijn liefhebberij volhouden tragula : werpspeer veteranus : oudgediende, veteraan Onthoud door associatie: abstinentia > ? (abstinentie heeft nu een andere betekenis) cessare ab > cessation (en) custodia > custos; custody (en) defessus > ? dirimere > ? emicare > ? erumpere > e- en -rumpere; eruptie eventus > e- en -venire -> uitkomst; event excellere > excellent exorare > ex- en -orare ferire > ? haruspex > ? iam > ? impedire > expeditus en impeditus (la) incautus > cavere (la); caution (en) industria > industrious (en); industrie insistere > insist (en) investigare > investigate (en) pariter > par (la) propulsare > pro- en -pulsare <- pellere providentia > pro- en -videre; providence (en) recipere se > ? religare > ? rescindere > ? solum > ? tenere studium > tenir (fa); studie tragula > ? veteranus > veteraan; vetus (la) Oefening 1 : Vertaal de volgende zinnen : (Let op de voegwoorden en eventuele signaalwoorden.) (Signaalwoorden zijn woorden, die de betekenis van het voegwoord al signaleren.) 1. Quoniam vita ipsa, qua fruimur, brevis est, memoriam nostri quam maxime longam efficere debemus. 2. Non aetas impedit, quominus agri colendi studia teneamus. 3. Orationes Thucydidis ego laudare soleo: imitari neque possim, si velim, neque velim fortasse, si possim. 4. Palladium vix in castris erat positum, cum ter solo (mirabile dictu) emicuit. 5. Socrates, cum facile posset educi e custodia, noluit. 6. Postridie Caesar, priusquam se hostes ex fuga reciperent, in fines Suessionum exercitum duxit. 7. Quamquam excellebat Aristides abstinentia, tamen exsilio decem annorum multatus est. 8. Hostes cum primum nostros equites conspexerunt, impetu facto celeriter eos perturbaverunt. 9. Damocles exoravit Dionysium tyrannum, ut abire liceret, quod iam beatus esse nollet. 10. Cato quoad vixit, virtutum laude crevit. 11. Pugnatum est incerto eventu, donec proelium nox dirimeret. 12. Andromeda manibus vultum celavisset, si non religata fuisset. Kijk na: KLIK HIER. Oefening 2 : Vertaal de volgende zinnen: (Let op de voegwoorden en eventuele signaalwoorden.) 1. Ut sint plurimi hostes, tamen eos non veremur. 2. Cyrus cum dixisset 'Video hominem', in fratrem Artaxerxem ruit atque pectus ei icit. 3. In eo peccavi, quod de ea re scribere neglexi. 4. Paulum afuit, quin fratrem interfecisset. 5. Multi homines omnia recta et honesta neglegunt, dummodo potentiam consequantur. 6. Manent ingenia senibus, modo permaneat studium et industria. 7. Hannibal ipse, dum murum incautius subit, tragula ictus cecidit. 8. Quod ad me quam primum te venturum dicis gaudeo. 9. Saguntini, ut a proeliis quietem habuerant per aliquot dies, ita non cessaverant ab opere. 10. Hannibal iam subibat muros, cum repente in eum erumpunt Romani. 11. Qui non defendit iniuriam neque propulsat cum potest, iniuste facit. 12. Omnia pati volunt, dummodo quod optant impetrent. 13. Nihil tam difficile est, quin quaerendo investigari possit. 14. Oderint, dum metuant! Kijk na: KLIK HIER. Vraagzinnen Vraagzinnen beginnen met een vraagwoord of worden aangegeven door een vraagpartikel. Vraagwoorden: quis? wie? ubi? waar? quot? hoeveel? etc Vraagpartikels: utrum ... an: tweeledige vraag; -ne; num? (verwacht antwoord: nee) nonne? (verwacht antwoord: ja) Oefening 3 : Vertaal de volgende zinnen : (Let op het verschil tussen directe en indirecte vragen.) (Vraagwoorden en vraagpartikels zijn gecursiveerd.) 1. Quis hoc scelus commisit? 2. Nescio quis hoc scelus commiserit. 3. Qua re non statim venis? 4. Scire cupimus qua re non statim venias. 5. Ubi hostes quotque sunt quamque in regionem pridie castra moverunt? 6. Caesar ab exploratoribus cognovit ubi hostes quotque essent quamque in regionem pridie castra movissent. 7. Quae de me in senatu dicta sunt? 8. Haud sum ignarus quae de me in senatu dicta sint. 9. Frater meus iturusne est in Africam an non? 10. Num solent veterani milites fugere? 11. Nonne providentia mundus regitur? 12. Romam proficiscar an Neapoli maneam? 13. Utrum nostri hostibus restiterunt an terga dederunt? 14. Quid agamus aut quam rationem pugnae insistamus? 15. Non satis constabat nostris quid agerent aut quam rationem pugnae insisterent. Kijk na: KLIK HIER. |