Correctie Les 102

Oefening 1 :

1. Legati venerunt questum iniurias et ex foedere res repetitum.
    De gezanten kwamen om over het onrecht te klagen en om op grond van het verdrag schadevergoeding te eisen.
    questum en repetitum: supinumvormen, na venerunt.
2. Parthi equitandi peritissimi erant.
    De Parthenwaren zeer kundig in het paardrijden.
    equitandi: gerundium gen. na peritissimi < peritus + gen.: ervaren in, kundig in ...
3. Dux militibus Romam reverti cupientibus discedendi potestatem fecit.
    De aanvoerder gaf aan de soldaten die naar Rome wilden terugkeren de mogelijkheid om te vertrekken.
    discedendi: gerundium gen.
4. Cives Romani qui negotiandi causâ in foro constiterant a Gallis subito oppressi sunt.
    De Romeinse burgers, die om handel te drijven op het marktplein waren gaan staan werden plotseling door de Galliërs overweldigd.
    negotiandi: gerundium na causa + gen.: omwille van, wegens
5. Quis est tam in scribendo impiger quam ego?
    Wie is net zo lui in / bij het schrijven als ik?
    scribendo: gerundium abl. na in.
6. Hannibal patriam defensum revocatus bellum gessit adversus Scipionem.
    Hannibal, teruggeroepen om het vaderland te verdedigen, voerde oorlog tegen Scipio.
    defensum: supinum na revocatus.
7. Cincinnatus inter arandum se dictatorem dictum esse cognovit.
    Cincinnatus kwam er tijdens het ploegen achter, dat hij tot dictator was benoemd.
    arandum: gerundium na het voorzetsel inter + acc.
8. Caesar dando, sublevando, ignoscendo, Cato nihil largiendo gloriam adeptus est. [Caesar was royaal, hielp zijn vrienden en was vergevingsgezind, Cato leefde volgens zeer strenge principes en had wel fans, maar geen vrienden.]
    Caesar heeft roem verworven door te geven, te helpen, te vergeven, Cato door niets te schenken.
    dando, sublevando, ignoscendo en largiendo: gerundiumvormen abl.
9. Dictu video mirabile monstrum. [ .. te gek voor woorden .. ]
    Ik zie een monster, wonderbaarlijk om te zeggen.
    dictu: supinum, na mirabile.
10. Masinissa paulatim cedendo impetum hostium accipiebat.
      Masinissa ving door langzaam te wijken de aanval van de vijanden op.
      cedendo: gerundium abl.
11. Venatum Aeneas unaque miserrima Dido in nemus ire parant.
      Aeneas samen met de allerongelukkigste Dido maken aanstalten om naar het bos te gaan om te jagen.
      Venatum: supinum na ire.
12. Cupiditas agendi aliquid adolescit una cum aetate.
      Het verlangen om iets te doen neemt gelijk met de leeftijd toe.
      agendi: gerundium gen. na cupiditas.
13. Athenienses miserunt Delphos consultum, quidnam facerent de rebus suis.
      De Atheners stuurden (een gezantschap) naar Delphi om om raad te vragen, wat zij moesten doen met / in hun toestand.
      consultum: supinum na miserunt.

Oefening 2 (gerundivum)

1. Vix credendum est tam exiguum exercitum oppidi potiendi causa huc venisse.
    Het is nauwelijks te geloven, dat een zo klein leger om zich meester te maken van de stad hierheen is gekomen.
2. Magna Iovi gratia est habenda, quod ex tantis periculis servati sumus.
    Grote dank moet aan Juppiter betuigd worden, (om)dat wij uit zo grote gevaren zijn gered.
3. Pontem in Arari Caesar faciendum curavit.
    Caesar liet een brug over de Arar bouwen.
4. Sociis miserrimis parcendum est a vobis, Romani!
    Door jullie moeten de zeer ongelukkige bondgenoten gespaard worden, Romeinen! (Jullie moeten ...)
5. Omnis ex urbe capta praeda militibus dividenda relicta est.
    Alle buit uit de ingenomen stad is aan de soldaten gelaten om te verdelen.
6. Otium divitiaeque, res alias optandae, tunc oneri ei fuerunt.
    Vrije tijd en rijkdom, anders wenselijke dingen, waren hem toen tot last.
7. Adventum sociorum exspectandum esse nobis arbitror.
    Ik vind, dat de komst van de bondgenoten door ons moet worden afgewacht.
    (Ik vind, dat we moeten wachten op de komst van de bondgenoten.)
8. C. Mario L. Valerio consulibus senatus rem publicam defendendam dedit.
    De senaat gaf het aan de consuls Gaius Marius en Lucius Valerius de republiek te verdedigen.
9. Obliviscendum est vobis iniuriarum acceptarum.
    Jullie moeten het aangedane onrecht vergeten.
10. Non invidendum est a vobis isti tyranno ditissimo quidem, sed miserrimo.
      Jullie moeten niet jaloers zijn op die tiran, die weliswaar steenrijk is, maar ook diep ongelukkig.
11. Admiranda virtute ex suis navibus in hostium naves transilire non dubitabant.
      Met bewonderenswaardige moed aarzelden zij niet om uit hun eigen schepen over te springen naar de schepen van de vijanden.
12. Caeruleus serpens caput extulit antro horrendaque sibila misit.
      Een blauwe slang stak zijn kop uit de grot en liet een huiveringwekkend gesis horen.
13. Sine virtute nec amicitiam nec aliam rem expetendam consequi possumus.
      Zonder deugd kunnen wij vriendschap noch (enige) andere nastrevenswaardige zaak bereiken.
14. Polydorum filium magno cum pondere auri Priamus mandaverat alendum Thracio regi.
      Priamus had met een groot gewicht aan goud de Thracische koning opgedragen zijn zoon Polydorus op te voeden.      

Oefening 3 (gerundium en gerundivum)

1. Plurimi hostes caesi sunt, quia equos conscendendi iis spatium non fuerat.
    Zeer veel vijanden zijn gedood, aangezien er geen ruimte was geweest voor hen / zij geen ruimte hadden gekregen om hun paarden te bestijgen.
    conscendendi: gerundium gen. na spatium.
2. De recuperanda communi libertate consilia inita sunt.
    Er zijn plannen beraamd met betrekking tot het herwinnen van de gemeenschappelijke vrijheid.
    recuperanda: gerundivum, congrueert met libertate.
3. Expetuntur divitiae ad perfruendas voluptates.
    Rijkdom wordt nagestreefd om volop te genieten van genoegens.
    perfruendas: gerundivum, congrueert met voluptates.
4. Cupiditate patriam defendendi fortissime pugnatum est.
    Door het verlangen het vaderland te verdeidgen werd zeer dapper gevochten.
    defendendi: gerundium gen. na cupiditate.
5. Dum Romani tempus terunt legationibus mittendis, Saguntum iam captum est.
    Terwijl de Romeinen hun tijd verdoen met het sturen van gezantschappen, is Saguntum al ingenomen.
    mittendis: gerundivum, congrueert met legationibus.
6. Hi milites peritissimi urbium oppugnandarum esse dicuntur.
    Men zegt, dat deze soldaten zeer ervaren zijn in het bestormen / belegeren van steden.
    oppugnandarum: gerundivum, congrueert met urbium. (gen. na peritissimi) (nci)
7. Hannibalem ingens cupido incesserat Tarenti potiundi.
    Een enorm verlangen om Tarente te bemachtigen had zich meester gemaakt van Hannibal.
    potiundi: gerundivum, congrueert met Tarenti.
8. Galli consuetudinem homines immolandi diu retinuerunt.
    De Galliërs hielden lang vast aan het gebruik om mensen te offeren.
    immolandi: gerundium gen. (explicativus) na consuetudinem.
9. Nostri neque consilii habendi neque arma capiendi hosti facultatem relinquunt.
    Onze mannen laten aan de vijand niet de mogelijkheid om een plan te bedenken noch om de wapens te grijpen.
    habendi: gerundivum, congrueert met consilii; capiendi: gerundium gen. na facultatem.
10. Cineas legatus a Pyrrho ad senatum missus petiit, ut componendae pacis causa in urbe reciperetur.
      Cineas, als gezant door Pyrrhus naar de senaat gestuurd, vroeg, dat hij om vrede te sluiten in de stad werd ontvangen.
      componendae: gerundivum, congrueert met pacis. (petiit: nevenvorm van petivit)
11. Tempore bene utendo et munere semper fungendo progressus in studiis facietis.
      Door de tijd goed te gebruiken en altijd je taak te vervullen zullen jullie vooruitgang (plur.) in je studie (plur.) maken.
      utendo: gerundivum, congrueert met tempore; fungendo:gerundivum, congrueert met munere.
12. Summa difficultas faciendi pontis fuit propter latitudinem fluminis.
      Het grootste probleem bij het maken van een brug was wegens de breedte van de rivier.
      faciendi: gerundivum, congrueert met pontis.
13. Diogenes dixit artem se tradere vera ac falsa diiudicandi.
      Diogenes zei, dat hij de kunst overbracht om ware en valse zaken uit elkaar te houden.
      diiudicandi: gerundium, gen. (explicativus) na artem.
14. Suos propinquos visendi causâ iter quinque dierum facturi sunt. [facturi sunt = facient]
      Om hun verwanten te bezoeken zullen zij een reis van vijf dagen maken.
      visendi: gerundium gen. na causa.
15. Galli prompti sunt ad bella suscipienda, sed molles ad calamitates perferendas.
      De Galliërs zijn vlot in het op zich nemen van oorlogen, maar slap bij het verdragen van rampen.
      suscipienda: gerundivum, congrueert met bella; perferendas: gerundivum, congrueert met calamitates.
16. Regium imperium, quod initio conservandae libertatis atque augendae rei publicae fuerat, postea in superbiam dominationemque se convertit.
      De koninklijke macht, die in het begin om het behouden van de vrijheid en het vergroten van de staat was geweest, veranderde later in hoogmoed en machtswellust.
      conservandae: gerundivum, congrueert met libertatis; augendae: gerundivum, congrueert met rei publicae.