Les 78: Leesles

1. Darius, de koning van de Perzen, had twee zonen: van hen had de een de naam Artaxerxes, de ander, jonger in leeftijd, Cyrus.
2. Toen vader Darius op sterven lag liet hij beide zoons bij zich roepen; Artaxerxes was al aanwezig, maar Cyrus haastte zich uit Klein-Azië, waarvan zijn vader hem als prefect had aangesteld.
3. Na de dood van de koning deed Artaxerxes, die koning was geworden, zijn broer een ernstig onrecht en hij zou hem gedood hebben, als hun moeder niet tussenbeide was gekomen.
4. Naar zijn provincie teruggekeerd bracht Cyrus, verlangend naar wraak, een groot leger op de been; behalve ongeveer honderdduizend Perzen huurde hij ook een aantal Grieken, in aantal ongeveer tienduizend.
5. Met dat leger maakte hij vanaf Sardes door Azië de reis naar het oosten en na grote moeilijkheden te hebben overwonnen stak hij de rivier de Euphraat over en vocht korte tijd later bij Cunaxa met zijn broer.
6. Meteen bij de eerste aanval / Meteen vanaf het begin van de aanval verjoegen de Grieken de enorme troepen van Artaxerxes en Cyrus had zich zonder enige twijfel meester gemaakt van het koningschap/rijk van de Perzen, als hij niet zelf doorboord door een zwaard was gesneuveld.
7. De situatie van de Grieken was nu in het grootste gevaar: midden in het land van vijanden, omgeven door verschillende gevaren, leken zij bestemd te zijn tot een ellendige dood.
8. Een nog veel ernstiger gebeurtenis overkwam hen: de leiders van de Grieken, door de Perzen voor een gesprek uitgenodigd, werden in een hinderlaag overweldigd en allen tot op de laatste man afgeslacht.
9. Toen herstelde één man, genaamd Xenophon, de moed van allen; hij waarschuwde, dat zij niet moesten wanhopen: door de hele bewoonde wereld immers maakte/veroorzaakte de naam (van) Grieken zoveel angst, dat zij uit alle gevaren konden worden gered, als zij maar op de onsterfelijke goden en hun eigen moed vertrouwden.
10. Door de rede van Xenophon kregen de Grieken weer zelfvertrouwen, en zij kozen hem tot leider en besloten de weg naar huis in te slaan.
11. Talloze moeilijkheden moesten door de Grieken worden overwonnen, maar tenslotte zagen zij vanaf de een of andere bergtop de zee [de Zwarte Zee] en niet veel later bereikten zij een Griekse kolonie.
12. Dit is die (beroemde) tocht van Cyrus, die door Xenophon zelf beschreven is. Zijn boek bestaat nog en wordt door bijna allen die de Griekse taal bestuderen gelezen; het wordt ook 'De tocht van de tienduizend' of 'Anabasis' genoemd.