Correctie Les 84

Oefening 1:

1. Plerosque Belgas esse ortos a Germanis apud Caesarem legimus.
    Bij Caesar lezen we, dat de meeste Belgen afkomstig zijn van Germanen.
2. Arboris ramum manu prehendit, ne in aquam laberetur.
    Hij greep de boomtak met zijn hand, om niet in het water te vallen.
3. Post longum exsilium domum reversus iterum bene de patria meritus est.
    Na een lange ballingschap naar huis teruggekeerd, heeft hij zich weer zeer verdienstelijk gemaakt voor het vaderland.
4. Multos annos a Germanis vexati tandem Galli coorti sunt iniurias ultum.
    [ultum is een supinum, van ulciscor: vertaal: om te wreken]
    Nadat ze vele jaren door de Germanen waren gekweld, zijn de GalliĆ«rs tenslotte in actie gekomen om het onrecht [eigenlijk meerv.] te wreken.
5. Hic vir humili loco ortus per se ipse crevit et longum iter emensus tandem summos honores adeptus est.
    Deze man, geboren op een nederige plaats / in een eenvoudig milieu is op eigen kracht gegroeid en nadat hij een lange weg heeft afgelegd heeft hij tenslotte de hoogste ambten bereikt.
6. Numquam cives huius viri obliviscentur semperque beneficiorum grato animo recordabuntur.
    Nooit zullen de burgers deze man vergeten en altijd zullen zij zich zijn weldaden met dankbare geest herinneren.
7. Lucius Catilina, nobili genere natus, fuit magna vi et animi et corporis, sed ingenio malo pravoque.
    Lucius Catilina, geboren uit een edel geslacht, was van grote kracht van geest en lichaam, maar met een slecht en verdorven karakter.
8. Troiani Graecos vento secundo Mycenas petivisse rati equum ligneum intra murum ducere et in arce locare constituunt. Graeci autem clam noctis silentio reversi urbe potiti sunt.
    Omdat de Trojanen meenden, dat de Grieken met gunstige wind naar Mycenae [= terug naar huis] waren gegaan, besloten zij het houten paard binnen de muur te brengen en op de burcht te plaatsen. Maar de Grieken keerden heimelijk terug in de stilte van de nacht en maakten zich meester van de stad.
9. Troia capta et incensa Aeneas, Venere genitus, cum patre et filio novam patriam petitum profectus est.   
    [petitum is een supinum, van petere; vertaal: om te zoeken]
    Toen Troje was ingenomen en in brand gestoken, is Aeneas, geboren uit Venus / de zoon van Venus, vertrokken met zijn vader en zoon om een nieuw vaderland te zoeken.
10. Hasdrubal neque exercitui neque classi satis fidens equites ex Africa auxilio missos exspectare constituit.
      Omdat Hasdrubal het leger noch de vloot voldoende vertrouwde, besloot hij te wachten op de ruiters, die uit Afrika te hulp waren gestuurd.
11. Multi heroes clarissimi Iove nati esse dicuntur.
      Van vele zeer beroemde helden vertelt men, dat zij uit Jupiter zijn geboren / dat zij zonen van jupiter zijn.
12. Eam haec dicere ausam a patre severo punitam esse ex fratre audiveram.
      Van de broer had ik gehoord, dat zij, omdat zij het gewaagd had dit te zeggen, door haar strenge vader is gestraft.
13. Omnes senatores Ciceroni de salute rei publicae locuto assensi sunt verbisque eius gavisi sunt.
      Alle senatoren vielen Cicero bij, toen hij over het welzijn / de redding van de republiek had gesproken en verheugden zich over zijn woorden.
14. Vincere scis, Hannibal, victoria uti nescis.
      Je weet te = kunt overwinnen, Hannibal, (maar) je overwinning te gebruiken weet je niet.
15. Nostrum consilium si secutus esse, hodie paupertatem non querereris.
      Als jij ons advies had gevolgd, klaagde je vandaag niet over je armoede. [irrealis]
16. Tiro libertus prope Ciceronem longiorem orationem exordientem sedere verbaque eius notare solebat; a nonnullis Tiro stenographiae inventor dicitur.
      De vrijgelatene Tiro zal altijd vlak bij Cicero, wanneer die een langere rede begon en noteerde dan zijn woorden; door sommigen wordt Tiro de uitvinder van de stenografie genoemd.

Oefening 2:

1. Caesar haec verba locutus legatos dimisit (met ppp locutus) =
    Caesar his verbis dictis legatos dimisit (met abl.abs.).
    Nadat Caesar deze woorden had gesproken, stuurde hij de gezanten weg.
2. Consul milites adhortatus signum castra movendi dedit (met ppp adhortatus) =
    Consul militibus admonitis signum castra movendi dedit (met abl.abs.).
    Nadat de consul de soldaten had aangespoord, gaf hij het teken om het kamp op te breken.
3. Piratae agrum maritimum populati urbem quoque oppugnare conabantur (met ppp populati) =
    Piratae agro maritimo vastato urbem quoque oppugnare conabantur (met abl.abs.).
    Nadat de piraten het aan zee gelegen akkerland hadden verwoest, probeerden zij ook de stad te bestormen.
4. Milites victoriam hostium diu morati tandem se dediderunt (met ppp morati) =
    Milites victoria hostium diu dilata tandem se dediderunt (met abl.abs.).
    Nadat de soldaten de overwinning van de vijanden lang hadden uitgesteld, gaven zij zich tenslotte over.
5. Nostri hostes conspicati gladiis impetum fecerunt (met ppp conspicat) =
    Nostri hostibus conspectis gladiis impetum fecerunt (met abl.abs.).
    Nadat onze mannen de vijanden hadden gezien, deden zij een aanval met zwaarden.
6. Reges auxilium polliciti tria milia militum subsidio miserant (met ppp polliciti) =
    Reges auxilio promisso tria milia militum subsidio miserant (met abl.abs.).
    Nadat de koningen hulp hadden beloofd, hadden zij drieduizend soldaten tot steun gestuurd.
7. Artifex hanc figuram in marmore imitatus magno praemio affectus est (met ppp imitatus) =
    Artifex hac figura in marmore expressa magno praemio affectus est (met abl.abs.).
    Omdat de kunstenaar deze vorm in marmer had uitgedrukt, is hij beloond met een grote beloning.
8. Cives moenia oppidi diu tutati tandem fugati sunt (met ppp tutati) =
    Cives moenibus oppidi diu protectis tandem fugati sunt (met abl.abs.).
    Nadat de burgers de muren van de stad lang hadden beschermd / verdedigd, zijn zij tenslotte op de vlucht gejaagd.